Het jaarlijkse fietstochtje voor de wetenschap

Intro

Tussen 15 december en 1 januari doe ik in Veenhuizen de jaarlijkse PTT telling voor Sovon. PTT staat voor Punt Transect Telling. Het is een makkelijke en niet al te tijdrovende manier om gegevens te verzamelen van vogels die ’s winters in Nederland verblijven. Kort samengevat: 1 fietsroute, 20 telpunten, 5 minuten alle vogels tellen per punt, inclusief overvliegende vogels.

Dit jaarlijkse fietstochtje voor de wetenschap is een populaire telmethode onder vogelaars. Dit jaar viel bij mij de datum op 17 december, een prachtige zonnige winterse dag om weer eens vogels te tellen in Veenhuizen en omgeving.

Begraafplaats Veenhuizen, één van de telpunten

2020, 2021 en 2022

Iedere telling levert weer andere gegevens op. Zo telde ik in 2020 veel Koperwieken, in 2021 opvallend weinig en dit jaar weer iets minder. Met de Huismus zit het wel goed in Veenhuizen, hoewel ik dit jaar minder exemplaren telde (wellicht vanwege de kou?). Vorig jaar zag je mooie groepen Kolganzen, dit jaar geen enkele. Dit jaar staat er wel een groepje Grauwe Ganzen tegenover. Toendrarietganzen zijn iedere winter volop aanwezig op de akkers rondom Veenhuizen, dat is dit seizoen niet anders. Hieronder een opsomming van de telgegevens van 2020, 2021 en 2022.

Jaar	Aantal soorten	Aantal individuen	Meest talrijk
2020	50	1014	1. Huismus (245 ex) 2. Vink (146 ex) 3. Koperwiek (122 ex)
2021	50	2187	1. Toendrarietgans (408 ex) 2. Huismus (337 ex) 3. Kolgans (194 ex)
2022	49	1280	1. Toendrarietgans (259 ex) 2. Huismus (206 ex) 3. Stormmeeuw (151 ex)

Telgegevens wintervogels in Veenhuizen

17 december 2022: Samenvatting telresultaten

Vergeleken met 2020 telde ik tijdens deze PTT telling meer individuen, maar vergeleken met 2021 vielen de aantallen vogels dit jaar wat tegen. Mogelijk speelt de vorstperiode een rol, waardoor vogels zich wat meer terugtrekken, door energie te besparen. De temperatuur lag op 17 december overdag rond het vriespunt. Met windkracht 3 voelde het nog een stuk kouder. In de middag kwam de zon ook tevoorschijn. Sloten en poelen waren grotendeels bedekt met een laag ijs met her en der een wak.

Opvallend afwezig waren soorten zoals Putter, Staartmees en Kramsvogel. Opvallend talrijk was de Merel, met dit keer 73 individuen (tegenover 36 in 2020 en 39 in 2021). Met 6 individuen deed de Keep het ook goed deze telling. De Vink een stuk minder met 97 exemplaren, tegenover meer dan 100 in voorgaande jaren. Ook kwam ik dit jaar veel pleisterende Stormmeeuwen tegen. In 2020 ontbrak deze soort nog. Ook opvallend in 2020: slechts 1 Toendrarietgans, vorig jaar en dit jaar honderden. Dit heeft te maken met het feit dat de groepen ganzen zich veel kunnen verplaatsen in korte tijd. Soms zitten ze net op de akkers buiten Veenhuizen of zitten ze meer richting Bovensmilde en Ravenswoud.

Voor het eerst aanwezig dit jaar tijdens de telling was de IJsvogel. Dat had ik enigszins verwacht, gezien het gering aantal plekken waar IJsvogels hun dagelijkse visje kunnen vangen. IJs dwingt IJsvogels op zoek te gaan naar de nog open stukjes water. Vaak wakken en sloten die worden open gehouden door o.a. eenden. In één van die wakken trof ik ook 2 Kuifeenden aan, die had ik ook nog niet eerder tijdens de PTT telling. Andere vrij schaarse soorten waren 2 trompetterende Kraanvogels, Raaf, Appelvink, Goudvink, Kleine Barmsijs, Groene Specht, Grote Lijster en Grote Gele Kwikstaart. Na weer een mooie telling in het prachtige Veenhuizen, de dag afgesloten in het Fochteloërveen. Hier liet een Klapekster zich mooi bekijken.