Intro
Het voorjaar is in volle gang, dat is aan van alles te merken. De vogeltrek is in volle gang, steeds meer vlinders, steeds meer bloeiende planten, maar ook op het gebied van reptielen valt veel te genieten. Dat bleek de afgelopen tijd wel weer. Bij deze een verslagje over enkele leuke waarnemingen die zeker de aandacht verdienen. Zo zag ik de eerste Zandhagedissen van 2022 en deed ik een bijzondere Adder-waarneming.
10-04: Een verhaal met een staartje
Tijdens een BMP (broedvogel monitoring) ronde in natuurgebied De Sysselt bij Ede kwam ik verschillende Zandhagedissen tegen. De Sysselt bestaat voor het grootste gedeelte uit gemengd loof/naaldbos, maar ook her en der een open plek middenin het bos met heide, waar reptielen zoals Zandhagedis en Hazelworm leven. De meeste reptielen leven hier echter langs de spoorlijn Ede-Arnhem, in een smalle heidestrook.
Hier kwam ik o.a. een schitterend mannetje Zandhagedis tegen, een vrij tam exemplaar. Het dier was mooi in felgroen paringskleed. Opvallend was dat het dier zijn staart een keer heeft afgestoten. Deze was duidelijk deels weer aangegroeid. Het afstoten van de staart is een truc om aan een vijand te ontsnappen. Een Zandhagedis werpt zijn staart af als deze wordt gegrepen, waarna deze nog minutenlang blijft bewegen, de vijand in verwarring brengende, de hagedis ontsnapt ondertussen. Na verloop van tijd groeit de staart weer aan, maar bereikt niet meer zijn oorspronkelijke lengte.

12-04: Adderdans
In de late namiddag van dinsdag 12 april liep ik met Folkert Jan over het Dwingelderveld, in de hoop de Witoogeend te vinden welke daar al een hele poos vertoefd. Voor de zoveelste keer weten we deze niet te vinden. Gelukkig is er nog genoeg ander moois te vinden, zoals Adders. Het Dwingelderveld herbergt één van de grootste populaties van het land. Op het moment dat we langzaam teruglopen naar de auto zie ik plotseling twee Adders kronkelen. Het blijken twee mannetje welke de adderdans uitvoeren.
De adderdans is een soort ritueel waarbij twee mannetjes om elkaar heen kronkelen en elkaar naar beneden drukken. Eigenlijk is het een sierlijk gevecht, zou je kunnen zeggen. Het spreekt voor zich dat een langer mannetje in het voordeel is tegenover een kleiner mannetje. Het sterkste mannetje mag paren met een nabijgelegen vrouwtje. Het was voor mij pas de tweede keer dat ik dit bijzondere ritueel mocht aanschouwen. De eerste keer dat ik het zag was in april 2007, ook in het Dwingelderveld.
Voor een filmpje, zie YouTube: https://www.youtube.com/shorts/PYOmt_01qcU
21 & 22 april: Leuke aantallen Zandhagedissen op de Noord- en Zuid-Veluwe
Op donderdag 21 april zag ik mijn meest noordelijke Zandhagedissen, voor wat betreft de Veluwe. Een vrouwtje en een mannetje vlak bij elkaar, bevonden zich in het meest noordelijke stukje van de Wezepsche Heide, een langgerekt, heuvelachtig en droog heidegebied, net voorbij Zwolle eigenlijk. Naast deze twee exemplaren, zag ik nog een handvol exemplaren, enkele dieren lieten zich erg mooi bekijken. In het verleden was ik één keer eerder in dit gebied geweest, in 2007. Toen zag ik Zandhagedissen in het meest zuidelijke puntje van de Wezepsche Heide.



Op 22 april zag ik weer Zandhagedissen aan de andere kant van de Veluwe, bij Ede. Langs de snelweg A-12 en de spoorlijn Ede-Arnhem telde ik 9 exemplaren, vooral mannetjes. Ook hetzelfde mannetje van 10 april kwam ik weer tegen op dezelfde plek. Dat de hagedissen maar een mooie paartijd tegemoet mogen gaan met uiteindelijk weer een nieuwe generatie Zandhagedissen.
