De avond van zondag 18 juli was een mooie avond om op zoek te gaan naar één van de zeldzaamste amfibieën van het land, de Knoflookpad. Naast de zeldzaamheid, is het ook het moeilijkst te vinden amfibie van Nederland. Deze soort leeft namelijk grotendeels onder de grond. Als het donker is komen de dieren tevoorschijn om op jacht te gaan naar ongewervelden. De Knoflookpad komt lokaal voor in het oosten/zuidoosten van het land. Populaties zitten in Drenthe, Overijssel, Gelderland, Noord-Brabant en Limburg. In Drenthe zit waarschijnlijk de grootste populatie van het land. De soort dankt zijn naam aan het feit dat het een naar knoflook ruikend geurtje verspreid bij gevaar.
In Drenthe heb ik verscheidene keren naar de soort gezocht, maar meestal zonder resultaat. Alleen in 2009 en 2010 had ik een enkele keer succes. Op zich niet zo gek gezien de zeldzaamheid en verborgen levenswijze. Ik heb de soort ook een paar keer opgezocht op plekken in Noord-Brabant en Gelderland, waarvan één keer met matig succes (alleen roepende exemplaren). Op 1 april van dit jaar ben ik weer eens naar de plek in Drenthe gegaan in de hoop op een exemplaar, wederom zonder resultaat.
Afgelopen zondag (18-07) was een mooie, vrij zwoele avond. Ik besloot om samen met Siska enkele dagen te verblijven in Exloo met als hoofddoel het vinden van een Knoflookpad. Ja, je moet wat over hebben voor zo’n mooi, maar moeilijk te vinden beestje. We zijn ’s avonds vlak voor de schemer op pad gegaan. We zijn onze zoektocht begonnen op een vakantiepark, waar dit voorjaar mitigerende maatregelen zijn getroffen voor amfibieën zoals de Knoflookpad. Dit in het kader van bouwwerkzaamheden. We vonden geen amfibieën hier, maar nog wel restanten van de maatregelen. Waaronder een amfibieënscherm (om amfibieën mee weg te vangen en elders op een veilige plek uit te zetten).
Even verderop komen we op de locatie waar ik de soort in het verleden enkele keren heb gezien. Het was inmiddels donker en vleermuizen sierden het luchtruim met hun fraaie foerageervluchten. Vanuit de bosjes en kruidenrijke bermen veel zingende sprinkhanen. Geen mens of verkeer in de buurt, even absolute stilte, het leek wel een droom. De droom zou compleet zijn met een Knoflookpad. Om 22:45 een eerste amfibie, een prachtig volwassen mannetje Kamsalamander steekt langzaam het warme asfalt over. Net als honderden naaktslakken. Een rijke voedselbron voor amfibieën. De geasfalteerde weg is overigens afgesloten voor verkeer, speciaal voor de amfibieën. Zo krijgt moeder natuur toch nog een beetje de ruimte.
In een nabije sloot enkele groene kikkers. Ook een Bruine Kikker op het warme asfalt. Al drie soorten amfibieën in korte tijd, waaronder een zeldzame Kamsalamander. Het word toch wel spannend zo. Het kon vanavond best weleens raak zijn, zeg ik tegen Siska. Kamsalamanders doen het ook erg goed hier in de omgeving. Vlak voor 23:00 is het dan toch opeens raak, veel sneller dan verwacht eigenlijk. Ik kan mijn ogen nauwelijks geloven. Ik kijk Siska aan en zeg: “het is er echt één”. Waarop Siska me verwonderd aankijkt en zegt: “Het is je gegund”. Op het asfalt zit toch echt een Knoflookpad, onmiskenbaar vanwege het plompe uiterlijk, uitpuilende ogen en de kenmerkende pijlvormige tekening. Wat een prachtig diertje, mijn eerste Knoflookpad in meer dan 11 jaar tijd en één van de weinigen in mijn leven tot dusver. Het lijkt wel een droom. Eindelijk was me weer eens een exemplaar gegund. Een soort waar je zo vaak naar hebt gezocht zonder resultaat in een reeks jaren en dan zo op een presenteerblaadje. Een mooiere waarneming van deze soort kan ik niet bedenken.
Een prachtige toevoeging, misschien wel het hoogtepunt van mijn herpetofauna jaar 2021. Amen.
NATUURVERSLAVING 