16 en 17 augustus 2019: Boomkikkers, Zwarte Ooievaar en een dubbeltwitch in het hoge noorden
Hoewel er zich de afgelopen weken interessante waarnemingen zich voordeden, kwam het schrijven van een blogje toch niet van de grond. Soms heb je even een tijdje geen zin/tijd om te bloggen, of zet je een stukje op je Facebook pagina. Soms is het ook fijn om even niet te bloggen en na verloop van tijd gewoon spontaan iets te schrijven over een belevenis of twitch die toch stiekem door je hoofd blijft spoken.

Zo zag ik op vrijdag 16 augustus in natuurgebied De Brand bij Udenhout mijn eerste Boomkikkers voor 2019 en zowaar een Zwarte Ooievaar die voor mijn neus opvloog. Zo typisch weer bij een soort als Zwarte Ooievaar, een soort die je vooral ziet als je er niet actief naar op zoek gaat, maar vaak onverwachts tegen het lijf loopt. Stiekem misschien wel leuker dan een doelgerichte twitch. Ondanks deze fraaie Boomkikkers en Zwarte Ooievaar, bleef er toch een stukje spanning hangen in mijn hoofd.
Op donderdag 15 augustus komt er namelijk een heel spannend steltlopertje aan het licht, ontdekt en gefotografeerd door vogelaar Wim van Zwieten, bij Westhoek, helemaal bovenaan de Friese waddenkust. Hoewel aanvankelijk nog wat vaag over wat het is, wordt toch al snel duidelijk dat het om een Alaskastrandloper gaat, een nieuwe vogelsoort voor Nederland. Iets wat misschien niet snel weer zal komen, en zich ophoudt tussen tienduizenden algemene steltlopers. Een knappe ontdekking en herontdekking de volgende dag (16 augustus)! Wegens verplichtingen toch niet meteen naar het noorden afgereisd, maar besloten om de volgende dag samen met Gijs en Iris te gaan.
Na een avondje/nachtje vleermuizen inventariseren in Rosmalen, nog geen twee uurtjes slapen, staat Gijs om 06:30 voor mijn deur. Onderweg maar even ontbijten en wat veel te sterke, toch best onsmakelijke koffie drinken. Onsmakelijk of niet, als het helpt om wakker te worden is alles geoorloofd. Enfin, we zijn na een snelle rit snel in Amersfoort, waar we weer worden opgepikt door Iris. De tijd vliegt en rond 09:30 rijden we de dijk op bij Westhoek. Het is bewolkt en regent. Niet de beste omstandigheden om te zoeken naar een steltlopertje ver op het wad, vergezeld van duizenden andere steltlopers. Natuurlijk weerhoudt ons dat er niet van om de auto uit te gaan en te gaan zoeken, samen met veel andere mensen. Samen staan we sterk immers.

Het geeft goeie hoop, als je bij aankomst toch al veel auto’s ziet staan, ondanks het regenachtige weer. Schijnbaar waren er naast ons, toch nog veel meer mensen die niet eerder konden door omstandigheden. Als we de waddendijk oplopen wordt pas echt duidelijk hoeveel mensen er al staan, al zoekende in de regen. Het gros van alle steltlopers loopt op dat moment nog ver weg op het wad. Wulpen, Bonte Strandlopers, Kanoeten, Krombekstrandloper. Mannetje Bruine Kiekendief jagend over het wad. Er is even consternatie over een klein steltlopertje, maar het blijkt loos alarm. Als je zo in die regen en wind staat vraag je je toch weer even af waar je het allemaal voor doet. Nat regenen, amper slapen, uren reizen. Het blijft hopen en toeleven naar dat gouden moment waarop de soort wordt herontdekt en er een klein feestje gevierd kan worden.
Bovendien is het toch heel erg gezellig bij zo’n twitch, veel goeie bekenden. Of mensen die je lang niet hebt gezien, en je enkel tegenkomt bij dit soort massale twitches bij een enorme megazeldzaamheid. Ook het gevoel dat je deel uit maakt van een soort eenheid, waarbij iedereen er toch staat met eenzelfde doel, die ene vogel op het netvlies krijgen. Allemaal gelijkgestemden, ook al staan er mensen tussen die de bewuste vogel al hebben gezien. Iedereen staat op scherp, het aantal vogelaars neemt ook snel toe, en daarmee ook de kans op een goeie afloop. Een twitch is zoveel meer dan alleen die vogel zien.

Het klaart op een zeker moment helemaal op en de zon breekt door het wolkendek. Het zicht wordt steeds beter en de steltlopers komen langzaam dichterbij foerageren. De spanning neemt voelbaar toe onder veel aanwezigen. Om 10:24 roept iemand dat ie de vogel waarschijnlijk in beeld heeft, met een kleine slag om de arm nog. Vogel loopt in groepje steltjes, redelijk vooraan. Al snel hebben meerdere vogelaars de verdachte steltloper in beeld en kan de determinatie afgerond worden: het is met zekerheid de Alaskastrandloper. Omdat het toch wat lastig is om in alle stress en hectiek de juiste vogel in beeld te krijgen, duurt het even voordat iedereen de vogel ziet.
Het groepje steltlopers met daartussen Alaskastrandloper vliegt op, oei! gelukkig gaan ze snel weer ter plaatse foerageren en wordt de bewuste vogel goed in beeld gehouden. Al gauw heeft iedereen de vogel in beeld en is het genieten geblazen van deze nieuwe soort voor Nederland. Als je eenmaal de vogel in beeld hebt, valt toch enigszins op dat het beestje wat afwijkt van het algemene. Andere jizz, relatief klein en plomp, vlekjes op een lichte flank. De vogel vliegt af en toe op, maar kan goed gevolgd worden. We mogen opgelucht ademhalen en weer een megazeldzaamheid bijschrijven. De dag kan niet beter worden zou je denken. Toch wel.

Hoewel we wat krap zitten qua tijd (Iris heeft een verplichting) besluiten we nog even de gisteren door Marchel Stienstra ontdekte Daurische- of Turkestaanse Klauwier te doen. Er ligt dus een dubbele prijs op ons te wachten. Maar dan moet de vogel uiteraard wel even meewerken, en het lijkt erop dat de klauwier soms een tijdje onvindbaar is. De vogel bevindt zich in een stukje struweel met bomen, bij een veldje. Zit regelmatig opvallend op dode takken, hekwerk. Gedrag dat past bij klauwieren, waardoor je vaak niet lang hoeft te zoeken. Iets na 12:00 arriveren bij het Friese Anjum, vlakbij het Lauwersmeer. Ook hier staan al vele tientallen auto’s opgesteld langs de weg.

Gelukkig duurt het niet lang of we kunnen ook van deze fantastische vogel genieten, hoewel toch op enige afstand, ver achterin de bosjes. Door de telescoop is de vogel het best te zien. Er was aanvankelijk flink wat discussie (nu nog steeds wel een beetje, lastig kleed) omtrent de determinatie van deze nog vrij jonge vogel. Zelf had ik bij het zien van de eerste foto’s al het sterke gevoel dat het weleens een Turkestaanse Klauwier zou kunnen zijn. Op basis van een toch wel ‘zandkleurig’ bruine kruin- en mantel, erg kastanjebruine staartpennen en algehele indruk. Ook het vroege voorkomen voor een ‘Izabelklauwier’ (medio augustus) is opvallend.
Met al en al een mooie, maar lastig te herkennen vogel, en klauwieren zijn altijd leuk. Mogelijk is er niet met zekerheid een soortnaam op te plakken, maar inmiddels neigen de meeste mensen wel naar Turkestaanse Klauwier, dat ziet er dus zeer goed uit. Waarschijnlijk dus +2 (twee nieuwe soorten) op één dag (en dat gebeurt niet vaak meer in mijn geval). In het najaar van 2014 zat er een soortgelijke vogel in Noord-Holland, die aanvankelijk ook lastig was te herkennen, maar uiteindelijk toch werd afgemaakt als Turkestaanse Klauwier. Indien deze vogel wordt geaccepteerd, betreft dit het vierde geval voor Nederland. Fingers crossed dus.

Een succesvolle dubbeltwitch dus in het hoge noorden, na twee dagen nagelbijten en hopen dat het goed zal komen. Eind goed al goed. En dat in hartje augustus, over het algemeen niet de meest spannende maand qua zeldzame vogels. Een voorbode voor ook een goed najaar? Ik heb er in ieder geval zin in, de DT-weekenden op Vlieland komen er weer aan, het Dutch Birding vogelweekend op Texel en een weekendje Schiermonnikoog begin november. Dan nog even de tussenbalans van de nieuwe soorten tot nu toe dit jaar. De meeste moeten nog worden geaccepteerd door de CDNA. Mogelijk toch alweer 7 nieuwe soorten dit jaar tot dusver.
- 24-03 / Azuurmees(?) / Bergen (NH) / mogelijk deze soort, in behandeling bij CDNA
- 25-04 / Kalanderleeuwerik / Ouddorp (ZH) / CDNA geaccepteerd
- 25-05 / Monniksgier / Hellendoorn (OV) / in behandeling bij CDNA
- 27-06 / Grijskopkievit / Workum (FR) / in behandeling bij CDNA
- 27-06 / Schildraaf / Burdaard (FR) / in behandeling bij CDNA
- 17-08 / Alaskastrandloper / Westhoek (FR) / in behandeling bij CDNA
- 17-08 / Turkestaanse Klauwier / Anjum (FR) / in behandeling bij CDNA