De natuur loopt ongeveer drie weken voor, en dat is aan van alles te merken. Zeker als je over meerdere jaren bijhoudt op welke datum je weer een bepaalde natuurverschijnsel voor het eerst waarneemt in het voorjaar. Magnolia’s en Sleedoorns in de bloei van hun leven en de wereld weer meer geur en kleur geven, ook hier in Breda. Sowieso loopt Zuid-Nederland meestal ietsje voor vergeleken met de rest van het land. Vorige week de eerste Boerenzwaluw, Fitis, Zwartkoppen en Boomblauwtje. Helemaal lente.
Op 30-03 zag ik weer de eerste bloeiende Pinksterbloem, een enkele plant. In hoeverre deze mooie plant zijn naam nog aandoet, valt te betwisten. Vroeger bloeide de plant wellicht doorgaans volop rond Pinksteren (mei/juni), tegenwoordig al weken voor Pinksteren. Meestal staan de meeste Pinksterbloemen in april in de bloei van hun leven, misschien is ‘Paasbloem’ een betere naam? Niet dat het er iets toedoet, het is en blijft een mooie plant en iets om naar uit te kijken in het voorjaar. Dat geldt ook voor een vlinder, een soort die vooral in april en mei vliegt, een erg fraaie vlinder, vooral de mannetjes.
Zodra ik weer Pinksterbloemen in bloei zie staan, associeer ik deze direct met het Oranjetipje. een algemene standvlinder die Pinksterbloem gebruikt als voedselbron voor nectar en als waardplant voor de rupsen, die leeft van de hauwtjes, steeltjes en blaadjes van de plant. Op de zonnige zondagmiddag van 31 maart besluit ik mijn geluk te beproeven bij Breda, op veldjes waar ik de vlinders vorig jaar in april en mei zag. Op waarneming.nl zag ik al veel meldingen van Oranjetipje voorbij komen, dus in theorie zou het vanmiddag moeten lukken om de vlinders te zien.
De eerste vlinders die ik vandaag te zien krijg zijn in ieder geval geen Oranjetipjes. Een Klein Koolwitje en Dagpauwoog. Op een eerste veldje met veel bloeiende Pinksterbloemen dat volop door de zon beschenen wordt, stemt me zeer positief. Maar helaas, geen vlinder te bekennen. Op een bloeiende Sleedoorn veel bijtjes, hommels en zweefvliegen. Ik besluit maar gauw om naar een volgend veldje te gaan zoeken naar Oranjetipje. Mijn gevoel zegt dat het gewoon moet lukken vandaag. Dat gevoel blijkt juist.
Meteen na aankomst bij het volgende veldje zie ik meerdere Oranjetipjes vliegen, bingo! De vlinders zijn zeer actief en vliegerig, en doen zich veelvuldig tegoed aan nectar. Interessant om te zien hoe kieskeurig de vlinders zijn, ze hebben duidelijk voorkeur voor steeds weer dezelfde Pinksterbloemen, dat zijn er een paar. De meest uitbundige exemplaren met het meeste nectar worden het meest bezocht, soms door twee Oranjetipjes tegelijk. Een Klein Geaderd Witje (mijn eerste voor 2019), wordt meteen weggeconcurreerd. Het witje verdwijnt al snel uit zicht. Soms verdrijven de Oranjetipjes elkaar van een Pinksterbloem, de behoefte aan verse nectar is intens.
Ik zie overigens enkel mannetjes, alleen deze hebben de karakteristieke, grote oranje vlek in de vleugels, waar de soort zijn naam aan dankt. De vrouwtjes zijn wit met een vleugje zwart. De onderkant van de vleugels is bij beide geslachten sterk geelgroen gemarmerd. Het betreffen mijn eerste Oranjetipjes voor de maand maart, en dus mijn vroegste ooit. Vorig jaar had ik de eerste exemplaren op 8 april, in 2017 op 3 april en in 2016 pas op 16 april. Ze zijn lekker vroeg dit jaar, geniet ervan zolang het kan. Voor je het weet is de vliegtijd van deze sierlijke vlinder weer voorbij.
NATUURVERSLAVING 