Speuren naar korstmossen in een Betuws stadje

Maandag 11 maart 2019

De afgelopen jaren was het een komen en gaan voor mij in allerlei delen van Nederland, want natuur is overal te vinden, al is het soms goed zoeken. Er zijn plekken waar je ieder jaar blijft terug komen om te genieten van natuurschoon, in mijn geval de Waddeneilanden (Vlieland, Texel), Lauwersmeergebied en Veluwe. Er zijn ook plekken waar je ieder jaar hoopt te komen, zoals Zuid-Limburg, Drents/Friese Wold en Drenthe in het algemeen. Slechts enkele voorbeelden die het snelst in me opkomen.

Dan zijn er ook nog plekken waar je ooit in het verleden bent geweest, maar waar je nodig weer eens naartoe ‘ moet’ . Wat te denken van de omgeving Ommen en de nabijgelegen Lemelerberg? Twente met aandoenlijke dorpjes en stille bossen en historische singels, de Friese waddenkust met vogelrijke kwelders. Nederland is prachtig en zeer afwisselend, zowel qua landschap als biodiversiteit, genoeg keuze.

Van weer een iets andere categorie zijn plekken waar je nog niet of nauwelijks bent geweest, in mijn geval Zeeuws-Vlaanderen, delen van Zuid-Holland en Utrecht, Rottumeroog/Rottumerplaat, Maasduinen en de Betuwe. De Betuwe, al talloze keren ben ik er doorheen gegaan met de trein, bus of auto. Er echt wandelen en rondstruinen heb ik er nauwelijks gedaan, op de een of andere manier trok het me nooit zo. Nu ik met korstmossen bezig ben, lijkt daar verandering in te komen. Zo had ik al een tijdje mijn zinnen gezet op het stadje Buren, grofweg tussen Culemborg en Tiel, in hartje Betuwe.

bdr
Buren

In de Betuwe zijn veel soorten korstmossen te vinden. Dit is te danken aan het feit dat er veel oude gebouwen (kerken), monumenten en muren zijn te vinden, naast een breed scala aan rivierdijken. Hier is veel oud gesteente, maar ook graniet en basalt te vinden als steensoorten. Het is dan wel van belang dat deze groeiplaatsen onaangetast blijven. Oftewel, niet schoonspuiten, (deels) afbreken of laten overwoekeren door opkomende kruiden. Wat Buren interessant maakt voor korstmossen (en dus korstmosliefhebbers), zijn oude muren, gebouwen en bomen. Er is onder meer een honderden meters lange muur te vinden met allerlei soorten, waaronder ook een aantal zeldzame.

bty
Oude stadsmuur in Buren, een uitermate geschikte groeiplaats voor korstmossen

Vooral deze muur heeft mijn aandacht getrokken, mede door een verhaal wat ik zag voorbij komen op Facebook. Ik ben op een gegeven moment op waarneming.nl gaan kijken wat er in Buren zoal bekend is wat betreft de korstmossensamenstelling. En dat bleek niet niks te zijn, een korte zoektocht was meer dan genoeg om mij over te halen een keer in Buren te gaan kijken voor korstmossen. Het leek alsof heel Buren interessant is voor korstmossen. Mede dankzij de vele oude muren en gebouwen, Buren is ook een oud stadje. Kortom: genoeg reden om eens naar dit Betuws stadje te gaan.

Op maandag 11 maart twijfel ik aanvankelijk nog vanwege het wisselvallige weer. Volgens het KNMI zouden buien, grijze luchten, harde wind en zonneschijn zich vandaag afwisselen. Uiteindelijk ben ik om en besluit af te reizen naar Buren, weer zo’n typische plek waar je normaal gesproken nooit komt. Rond 12:30 arriveer ik in Buren om er een paar uurtjes rond te dwalen. Omdat ik simpelweg de meeste soorten op die ene lange hoge muur (en enkele bomen naast de muur) heb gevonden, zal ik het daar in deze blog bij houden. Een oude stadsmuur vol met leven, een lang kunstwerk bestaande uit allerlei vormen/kleuren korstmossen.

Terwijl de zon voorzichtig schijnt, in de verte een donkergrijze lucht dreigend mijn kant op komt en de wind langs mijn gezicht snijdt, loop ik een paar keer heen en weer langs de stadsmuur. Een aantal kleurrijke algemene korstmossen springen bijna overal in het oog: Oranje Dooiermos, Muurschotelkorst, StoeprandvingermosKastanjebruine Schotelkorst, Gelobde Citroenkorst, Gewone Citroenkorst en Sinaasappelkorst. Even verderop tref ik een eerste zeldzame soort aan, Rivierdijkzonnetje. Verderop meerdere exemplaren van het zeldzame Muurdaalder.

bty
Oranje Dooiermos, algemene steenbewonende soort
bty
Rivierdijkzonnetje, zeer zeldzaam
bty
Muurdaalder, zeer zeldzaam

Naast korstmossen ook gewone mossen waarvan Gewoon Muursterretje en Muisjesmos zeer algemeen zijn. Daarnaast is Muurvaren altijd leuk. Ik zoek ook enkele oude bomen af op korstmossen. Om een nog langer verhaal iets in te korten: Buren is een mooi stadje met een breed scala aan korstmossen. Ik zou nog een heel verhaal kunnen typen, maar het is net zo leuk om snel door te gaan naar meer foto’s, het oog wil immers ook wat. Bij deze dan een serie foto’s van wat mij betreft de mooiste soorten die ik in Buren aantrof. Bij sommige foto’s staat een beetje informatie over de soort.

bty
Gelobde Citroenkorst, vrij algemeen
bty
Stoeprandvingermos, zeer algemeen op muren, dijken, paden etc.
bty
Grauw Rijpmos, vooral op oudere bomen, soms ook op steen
bty
Muurschotelkorst, zeer algemeen in heel Nederland
bty
Kastanjebruine Schotelkorst, zeer algemeen op allerlei steen
bty
Sinaasappelkorst (midden), een vrij algemene soort op allerlei steen. Daarnaast zijn ook Verborgen Schotelkorst, Kleine Geelkorst, Rond Schaduwmos en Engelse Dropkorst present
bty
Kalkschotelkorst en Gewone Citroenkorst
bty
Berijpte Kroontjeskorst: het witte korstmos met de zwarte stipjes. Deze zwarte stipjes zijn de apotheciën, kleine vruchtlichaampjes voor de voortplanting
bty
Sierlijk Schildmos, vrij algemeen op oudere bomen
bty
Kauwgommos
bty
Kauwgommos met links onderin het geeloranje Klein Dooiermos

 

bty
Gewoon Schildmos, vooral op hout en oudere bomen
bdr
Muursterretje, een zeer algemeen mos (geen korstmos) op allerlei steen
bdr
Muursterretje
bty
Gedraaid Knikmos
bdr
Stadsmuur Buren
bty
Muurvaren

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s

Blog op WordPress.com.

%d bloggers liken dit: