8 september 2018, een verkenning van de Marker Wadden
Spiksplinternieuwe natuur in het Markermeer, een kleine 10 km van Lelystad, eldorado voor veel vogels, nu al. Broedvogels, trekvogels, een flink aantal soorten is er al gesignaleerd. Dat het woord ‘Wadden’ gebruikt wordt in deze door de mens gecreëerde archipel vindt ik nogal een groot woord. Hoewel de Marker Wadden wel wat kenmerken vertonen van een waddeneiland gaat de vergelijking voor mij niet helemaal op. Maar positief ben ik zeker wel over de Marker Wadden nadat ik het ca 1000 ha grote gebied met eigen ogen heb kunnen aanschouwen.
Op zaterdag 8 september was de officiële opening van de Marker Wadden. Vele honderden mensen gingen de wind, zon en het weidse uitzicht tegemoet. Vanuit Lelystad vertrokken meerdere veerdiensten van- en naar de archipel. Het is geen gewoonte van mij om bij de opening van een nieuw stuk ‘natuur’ aanwezig te zijn. Het beloofde vanzelfsprekend een drukke dag te worden daar, een soort van toeristische attractie. Mijn voorkeur gaat toch uit naar het meer rustige. Enfin, nieuwsgierigheid wint het vaak van al het andere in mijn geval.
Vlak voordat de boot aanmeert aan de Marker Wadden is het eerste wat opvalt een lange rij mensen voor één van de vogelkijkhutten, een plek om te vermijden dus. Het doet denken aan zo’n lange rij voor de achtbaan in een pretpark die iedereen wellicht herkent. Niet teveel aandacht vestigen op al die drukte, het draait natuurlijk om vogels kijken vandaag, benieuwd wat er zit qua trekvogels, september is een gouden maand voor vogelaars. Daarnaast is het als florist zijnde een zeer interessant gebied om uit te kammen, wat heeft zich aan plantensoort gevestigd in dit oh zo prille stukje gemaakte natuur? Wat zou er te vinden zijn aan pioniersvegetatie?
Onderweg vanaf de veerdienst was het al genieten van de immense vogeltrek boven het Markermeer. Grote groepen zwaluwen maakten zich klaar voor een lange reis naar Afrika, al druk foeragerend op kleine insecten. Vooral Boerenzwaluwen waren massaal aanwezig, in mindere mate Huiszwaluw en Oeverzwaluw. Opvallend waren ook groepen Zwarte Sterns, al net zo druk doende als de zwaluwen. Een Pontische Meeuw rustend op het water was ook een fraaie verschijning.
Op de Marker Wadden zelf was het nog veel meer genieten van trekvogels. Reuzensterns, nog meer Zwarte Sterns, Visdiefjes, Grote Stern en zelfs Dwergstern. Een leuk vogeldagje vol met sterns. Ook boven de eilanden vele foeragerende zwaluwen, het is een komen- en gaan. Verder was het met name genieten van veel steltlopers. Naast enkele Bonte Strandlopers en Kleine Strandlopers ook een Steenloper en Krombekstrandloper. Vele Bontbekplevieren, Kleine Plevieren met zelfs een Strandplevier daartussen. Groepjes Watersnip, Oeverloper, Witgat, Groenpootruiter en als hoogtepunt vandaag een zeldzame Blonde Ruiter, helemaal afkomstig uit Noord-Amerika. Het betrof mijn vierde exemplaar in Nederland en de eerste sinds 2011. Dat deze vogelsoorten hier zitten zegt toch iets. Mensendrukte of niet, spiksplinternieuwe natuur, het zit er toch maar op die Marker Wadden. Ook vinden veel vogels hier een laatste rustplaats, gezien de vele dode vogels hier.
Plaatselijke plukjes Riet zijn de eerste planten die opvallen. Riet is, naast het aangebrachte zand, slib en klei een onmisbaar element voor de Marker Wadden. Het helpt mee aan de versteviging van de archipel. Riet zuigt veel water op en minder water betekent minder dras. In het riet kunnen in de toekomst vogels broeden zoals Rietzanger, Kleine Karekiet en misschien de Roerdomp. De komende jaren zal er uiteraard veel ecologisch onderzoek gedaan worden naar de ontwikkeling van de biodiversiteit op de Marker Wadden.
Tijdens de enkele uren dat ik vertoef op de Marker Wadden, waarbij ik uit iets teveel enthousiasme voor het aanwezige plantenleven even een stukje wegzak in drijfzand, heb ik een mooi beeld gekregen van de plantensoorten die er op dit moment te vinden zijn. Uiteindelijk vindt ik 57 soorten, waarvan ook enkele zeldzaam zijn. Meest opvallende soorten zijn het felgeel bloeiende Moerasandijvie dat plaatselijk talrijk is, tapijten roze Perzikkruid, Uitstaande Melde, Goudzuring met zijn groengele bloemetjes dat niet te missen is, her en der de prachtige witte bloemen van Reukeloze Kamille, het roodgloeiende Rode Ganzenvoet en plaatselijk een bosje van het zeldzame goudgele Goudknopje, een pionier van natte- en zilte bodems. Ook de kruisbloemige Grote Zandkool doet het goed op de Marker Wadden. Plaatselijk jonge opschot van wilgenboompjes.
Wie nog iets beter kijkt, kan ook de minder opvallende, witte bloemetjes van de zeldzame Driebloemige Nachtschade ontdekken tussen de voor de rest zeer algemene soorten. Op een enkele plek staat ook het vrij zeldzame Zeeraket, een plant die toch voor ietsje meer een ‘waddeneilandgevoel’ zorgt.
De Marker Wadden, ik kan het een ieder aanraden, maar zeker voor vogelaars en floristen is de Marker Wadden een fijn oord. Qua insecten was er niet veel te zien, geen vlinder, geen libel, slechts een zweefvlieg en talloze kleine, niet te determineren vliegjes die een goeie voedselbron vormen voor zwaluwen. Ik ben benieuwd hoe het aangelegde natuurreservaat zich de komende jaren zal gaan ontwikkelen en wat er zoal gaat broeden, pleisteren, vliegen, bloeien. De soorten die tot nu toe zijn gesignaleerd is vast een voorbode op het vele moois dat zich nog gaat vestigen op de Marker Wadden.
Hieronder nog wat sfeerplaatjes;
NATUURVERSLAVING 