3 juni 2018
Op de warme zondag van 3 juni kwam het er eindelijk eens van, een verkenningstocht door de Boswachterij Dorst, net ten oosten van Breda. Het betrof een mooie zonnige avond en er vlogen veel libellen. Juni is een maand waarin ikmezelf onder andere vermaak met libellen kijken en tellen. Er vliegen in deze maand vele soorten, zowel in stedelijke omgeving als in natuurgebieden. Ilse vergezeld me vandaag tijdens mijn verkenningstocht door de bossen van Dorst (gem. Oosterhout).

Ik heb voor mezelf dit jaar als doel gesteld om een aantal zeldzame soorten te zien die ik lang niet heb gezien, of die nog volledig nieuw voor me zijn. Er zijn nog drie, mogelijk vier soorten libellen die in Nederland één of meerdere vaste populaties hebben, en die ik nog nooit heb gezien. Dit zijn in ieder geval de Donkere Waterjuffer, Gaffelwaterjuffer en Sierlijke Witsnuitlibel. Alle drie de soorten zijn zeldzaam tot zeer zeldzaam en de Gaffelwaterjuffer hiervan is het minst zeldzaam. De laatstgenoemde soort is dit jaar, nadat ie bijna enkel voorkwam in De Weerribben, op veel nieuwe plekken ontdekt.
In de boswachterij Dorst wemelt het van de libellen, voornamelijk in- en rondom de plassen en bosvennen. Het meest algemeen zijn Lantaarntje, Grote Roodoogjuffer, Vroege Glazenmaker, Smaragdlibel, Azuurwaterjuffer en Gewone Oeverlibel. Vooral de Gewone Oeverlibellen profiteren van het warme zand en liggen massaal te zonnen. Fotograferen lukt ons niet, want bij het geringste vliegen ze op.

Aan het begin van de avond bevinden we ons bij een bosven welke direct gelegen is tegen de bosrand. Er vliegen ook hier vele libellen. We benaderen het ven om de soorten en het habitat waarin ze leven nader te observeren. Plaatselijk groeit Witte Waterlelie, op de grote ronde bladeren van deze fraaie plant liggen aardig wat waterjuffers te zonnen. Een mooi biotoop voor Sierlijke Witsnuitlibel, denk ik nog net niet hardop.
Als ik een stukje ga lopen langs de oever van het ven valt mijn oog plotseling op een libel met een witte snuit en duidelijke, opvallende witte perostigma’s (vleugelvlekken). Verder meen ik in de vluchtigheid een sterk contrasterend donkerblauw met lichtblauw achterlijf te zien. Eigenlijk kan het maar één soort zijn, de Sierlijke Witsnuitlibel, maar deze soort had ik dus nog nooit eerder gezien en bovendien was het een vluchtige waarneming. Ben ik nou gek of zag ik zojuist daadwerkelijk een Sierlijke Witsnuitlibel voorbij flitsen? het biotoop is geschikt met de drijvende waterleliebladeren waar de mannetjes van deze soort graag op zitten en de soort was de laatste tijd op veel nieuwe plekken waargenomen. Maar toch, de libel was uit zicht verdwenen.
Ik roep Ilse en samen zoeken we het ven vol gezonde spanning hoopvol af, maar aanvankelijk niks. Viervlek, Smaragdlibel, Grote Keizerlibel, Gewone Oeverlibel, maar niet iets wat op een Sierlijke Witsnuitlibel lijkt. Enkele minuten later vliegt de libel plotseling weer voor mijn neus en gaat dichtbij op een lelieblad zitten. Nu was alle (lichte) twijfel als sneeuw voor de zon verdwenen. Een prachtig mannetje Sierlijke Witsnuitlibel laat zich van zijn beste kant zien, gaaf gaaf gaaf!!! we bekijken de libel door mijn verrekijker en ik maak gauw enkele bewijsplaatjes door mijn verrekijker.

Wat een fantastische en onvergetelijke kick om zelf zo’n zeldzaam beestje te ontdekken! En dan te bedenken dat ik juist van plan was om de soort binnenkort ergens te twitchen. Zo zie je maar, zoek, kijk en gij zult vinden. Even verderop ontdekt Ilse zelfs een tweede exemplaar, ook een mannetje zittend op leliebladeren. Ik ben zo aangenaam verrast van de zelfontdekking van deze zeldzame soort op een nieuwe locatie, dusdanig enthousiast, dat ik voorzichtig het water in ga om de soort dichtbij te bekijken en te fotograferen. Oog in oog met een zelfontdekte Sierlijke Witsnuitlibel, onvergetelijk. Dit kon weleens mijn mooiste natuurmoment van 2018 worden…


Sierlijke Witsnuitlibel, heerlijke zelfontdekking, een schoonheid van jewelste en mijn 64e libellensoorten in Nederland. 2018 is een prachtig jaar voor deze soort. Tot vorig jaar nog maar op enkele plekken in de kop van Overijssel en Zuid-Friesland, nu op veel nieuwe plekken gezien. Op Zeeland na, is de soort nu in alle provincies vastgesteld. Andere nieuwe locaties zijn onder meer in Ridderkerk, Veendam, Leeuwarden, Franeker, Naarden en de Hoge Veluwe. De soort zal ongetwijfeld op meer nieuwe locaties waargenomen worden gezien de huidige positieve trend.
2018, het jaar van de Sierlijke Witsnuiten..
