Intro
Hoewel ik een fanatieke vogelaar, vlinderaar, libellengek en florist ben, zijn dit niet de eerste soortgroepen waarin ik me ben gaan specialiseren. Dat zijn de herpetofauna, reptielen en amfibieën. Nog altijd één van mijn favoriete soortgroepen. Het blijft een leuke, uitdagende en interessante bezigheid om op zoek te gaan naar deze ‘kruipende dieren’, waarvan sommige er een nogal verborgen leven op nahouden.
In juli 2009 kreeg ik het voor elkaar om alle inheemse soorten te hebben gezien. De Vroedmeesterpad was de laatste die nog ontbrak. Deze zeldzame en verborgen levende pad kwam ik tegen in het Zuid-Limburgse heuvelland. Dit beestje hoor je eerder dan dat je ‘m ziet.
2018
In 2018 ga ik een poging doen om alle inheemse reptielen en amfibieën te zien en te fotograferen. Dat lijkt misschien vrij makkelijk omdat er relatief weinig soorten te vinden zijn in Nederland, ten opzichte van bijvoorbeeld vogels, planten en vlinders.
Echter, niets is minder waar. Hoewel je voor sommige soorten weinig moeite hoeft te doen, ligt dit voor enkele soorten toch heel anders. Het meest lastig wordt de Vuursalamander, omdat dit momenteel het zeldzaamste en meest bedreigde amfibie van Nederland is. De zeldzame Knoflookpad en Vroedmeesterpad leven zeer verborgen. Voor het vinden van deze soorten is zowel een flinke dosis geluk als geduld nodig.
Soorten in Nederland
In Nederland komen 22 soorten herpetofauna voor. De ene helft daarvan is algemeen tot vrij algemeen, de andere helft is zeldzaam tot zeer zeldzaam en kwetsbaar tot ernstig bedreigd.
De 22 soorten zijn onderverdeeld in 5 kikkers, 5 padden, 5 salamanders, 4 hagedissen en 3 slangen. Daarnaast komen er enkele exoten voor die in de loop der jaren zijn geïntroduceerd. Deze soorten weten zich min of meer te handhaven in Nederland en kunnen een bedreiging vormen voor inheemse soorten. Ook enkele inheemse soorten zijn uitgezet op plaatsen waar ze van nature niet voorkomen.
Enkele soorten vindt je vrijwel overal in Nederland, zoals de Bruine Kikker, Gewone Pad en Kleine Watersalamander. Van de groene kikkers komt de Bastaardkikker algemeen voor. Deze soorten stellen geen hoge eisen aan het water- en landhabitat en zijn weinig kwetsbaar. Er zijn ook soorten die je op een gering aantal locaties in Nederland vindt, zoals de Knoflookpad, Vuursalamander en Muurhagedis. Laatstgenoemde twee komen enkel voor in Zuid-Limburg, en de Vuursalamander is bijna uitgestorven als gevolg van een schimmelinfectie.
Struinen in de meest uiteenlopende gebieden en landschappen
Zoektochten naar reptielen en amfibieën brengen je in allerlei hoeken van Nederland. Voor enkele soorten moet ik sowieso naar het mooie Zuid-Limburg. Een deel van de soorten is te vinden in- en rondom mijn woonplaats Breda, dichtbij huis.
Voor reptielen zal ik sowieso op pad gaan naar de Veluwe, Zuidoost-Friesland en Drenthe. De Hazelworm bijvoorbeeld, is in Brabant zeldzaam, maar komt op de Veluwe overal voor, dus is daar de trefkans groot. Misschien zoek ik ook de veenweidegebieden van Zuid-Holland en Utrecht op, waar aardig wat Ringslangen zitten.
Allerlei leefgebieden komen aan bod: loof- en naaldbossen, heidevelden, beken- en beekdalen, veengebieden, sloten, poelen, vennen, ijsbanen, akkers en zelfs tot diep in steden.
Met een beetje geluk lukt het alle soorten te zien, hoewel ik mijn hart vasthoudt voor de Vuursalamander. Ik zal onder het tabblad Foto’s herpetofauna 2018 regelmatig nieuwe foto’s van aangetroffen soorten plaatsen. Ook zal ik af en toe een klein blogje plaatsen over een zoektocht naar één of meerdere soorten, of bijzondere waarnemingen.
NATUURVERSLAVING 