Intro
Een soort die bij veel vogelaars zeer tot de verbeelding spreekt is de Sperweruil. Inderdaad een uil, maar niet een standaard uil, een buitenbeentje onder de uilen. De soort is grotendeels dagactief en vertoont dezelfde manier van jagen als van een Sperwer of Havik, een nogal nauwkeurige en wendbare vlucht. De fijne dwarsbandering op de buik doet nog meer aan Sperwer of Havik denken. Veel vogelaars dromen weg bij een soort als deze, en dat is terecht bij zo’n subliem dier.
In het najaar van 2013 deed zich een invasieachtig voorkomen van Sperweruil voor in Europa. Na een waarneming in Duitsland niet ver van de grens met Nederland, kwamen er spannende geruchten aan het licht over een Sperweruil die gezien zou zijn vanuit een rijdende trein bij station Zwolle. Vervolgens is het een poosje stil, tot die ene avond op 24 november 2013.
Zondag 24 november 2013
De herfstachtige zondagavond van 24 november lijkt aanvankelijk rustig te verlopen, en dat is prima voor een zondagavond. Tot het moment dat er rond 19:30 een melding binnenkomt van een Sperweruil nabij station Zwolle. Ik wrijf even in mijn ogen, maar de melding staat er toch echt. De schrik slaat me om het hart, maar als ik de melding lees op Dutch Bird Alerts met de mededeling “mogelijk deze soort en onbevestigde waarneming via via”, wordt ik meteen rustiger. Terug naar de ontspannende zondagavond-modus.
Even na 20:00 opnieuw een melding met de woorden “wordt nu gezien!!”. Ik aarzel geen moment, dit vraagt geen actie, dit eist actie. Helaas rijdt de eerste trein vanuit Almere Oostvaarders naar Zwolle pas om 22:00, dus stap ik om dit tijdstip stijf van de adrenaline in de trein. Helaas zal later blijken dat het een kansloze missie is, de vogel is na 22:30 weggevlogen en niet meer gezien, spoorloos. Ter plaatse tref ik slechts zoekende vogelaars zonder een Sperweruil, flink balen. Dan maar terug naar Almere en hopen dat de vogel er al een tijdje zit en er morgen hoogstwaarschijnlijk ook nog zit, ik heb weinig keuze.
Maandag 25 november 2013
’s Ochtends zit ik aanvankelijk in de schoolbanken, maar ik krijg nauwelijks iets mee van de les. De Sperweruil, die zoals verwacht nog aanwezig is, blijft door mijn hoofd spoken. Op een gegeven moment wordt het me teveel en laat school achter me. Ik haal mijn verrekijker thuis op en pak om 12:22 de trein naar Zwolle. De berichten zijn positief en de vogel laat zich mooi bekijken aan honderden vogelaars.
Vanaf station Zwolle is het nog een kwartiertje lopen naar de exacte plek, ergens verderop langs het spoor. Al snel zie ik een flinke menigte staan, naar schatting zal later blijken zo’n 150 mensen. Bij aankomst op de plek is het een simpele kwestie van aanschuiven en genieten. De vogel zit op zijn gemak in een boom en laat zich prachtig bewonderen. Toch bijzonder zo’n soort die je eerder verwacht in een stil naaldbos, zoals in 2005 in de Boswachterij Hooghalen in Midden-Drenthe.

Daar staan we dan, oog in oog met die strenge blik zoals de ANWB vogelgids de Sperweruil omschrijft. Een soort die normaal gesproken leeft in dichte naaldbossen in Scandinavië en soms ook in stedelijke omgeving met veel dekking en voedsel. Er zullen op en langs het spoor ongetwijfeld veel muizen leven. De vierde Sperweruil voor Nederland, na gevallen in 1920 (Utrechtse Heuvelrug), 1995 (Brunssum) en 2005 (Hooghalen). Een veelbesproken soort en een soort die regelmatig in vogeldromen een rol heeft gespeeld.
Een levensechte droom, niet in een dicht en stil naaldbos zoals je eerder zou verwachten, maar in hartje Zwolle, en mooi dichtbij. De Zwolse Sperweruil bleef uiteindelijk tot 10 februari 2014, trok vele duizenden belangstellenden en haalde meerdere keren het landelijke nieuws. Automobilisten zullen raar hebben gekeken naar al die hordes mensen die daar in hartje Zwolle een klein natuurwonder mochten aanschouwen en een stukje geluk vonden.

Sperweruil, één van de mooiste soorten uit mijn vogelcarrière, en dat zal zo blijven ook. Ik ga zeker nog een trip maken door Scandinavië en de soort opzoeken in de dichte, stille naaldbossen aldaar, dat zal ongetwijfeld een nieuwe beleving en onvergetelijke herinnering opleveren.