Zondag 5 mei 2013
Op zondag 5 mei 2013 had ik mezelf voorgenomen helemaal niks te doen, gewoon een lui dagje zonder verplichtingen. Geen vogels, geen bevrijdingsfestival voor mij, niks, noppes. Eigenlijk zou ik op een dag als vandaag websites als waarneming.nl en Dutch Bird Alerts moeten vermijden en mijn telefoon uitschakelen. Voor je het weet krijg je weer meldingen van zeldzame vogels en gaat je hele dagplanning naar de filistijnen. Gelukkig lijkt er vooralsnog niks aan de hand vandaag, niks bijzonders naast de al bekende zeldzaamheden van de afgelopen dagen. Totdat er een het eind van de ochtend een nogal spannende Ortolaan wordt gemeld in vakantiepark Robbenoort in Lauwersoog (Bekend terrein voor mij).
Een Ortolaan, prachtige soort en vrij zeldzaam, maar niet iets waar je meteen wakker van hoeft te liggen, want deze soort duikt ieder jaar wel een paar keer op in Nederland. Bovendien geen nieuwe soort voor me. Op Facebook verschijnt er op de tijdlijn van Folkert Jan Hoogstra een filmpje van deze ‘Ortolaan’. Zodra ik het filmpje te zien krijg schrik ik toch wel erg, want dit lijkt me geen gewone Ortolaan. Al snel schiet Bruinkeelortolaan als serieuze optie door mijn hoofd. Even later komt er een Dutch Bird Alert binnen van Bruinkeelortolaan, gemeld via Folkert Jan. Folkert Jan om 13:03: “Ortolaan met blauwgrijze kop, bruine keel en bruine baardstreep. Oogring oogt nogal wit, duimvleugel met bruine rand. Snavel leek wat aan de roze kant, wordt aan gewerkt. Nog onzeker, maar beter te vroeg dan te laat”. Na het lezen van deze melding wordt ik toch wel zenuwachtig, zal het dan toch? Een kwartier later komt er nieuwe info binnen via Max Berlijn: “Zeker een Bruinkeelortolaan, een mooi mannetje”.
Snel bel ik Folkert Jan om te vragen om details en maak ik me klaar om te vertrekken richting het hoge noorden. Ik bel Theo van Veenendaal met de vraag of hij ook van plan is om vanaf Apeldoorn die kant op te gaan en mij mee zou kunnen nemen vanaf Apeldoorn of Deventer. Theo is op dat moment druk bezig met klussen in zijn nieuwe huis en moet eerst overleggen met het thuisfront. Al snel wordt ik teruggebeld door Theo met de mededeling dat hij na wat geaarzel heeft besloten die kant op te gaan en mij zal oppikken in Deventer. Om 15:15 vertrekken we vanaf station Deventer naar Lauwersoog. De tussentijdse berichten zijn positief, vogel lijkt steady ter plaatse en is mooi te zien. Ook goed om te weten is het feit dat deze vogelsoort ’s nachts trekt, dus dat moet goed komen. Maar je weet het niet, niks is zo onvoorspelbaar als vogels.
Iets na 17:00 arriveren we langs de Strandweg in Lauwersoog waar al flinke rijen auto’s staan. We springen als een stel gekken de auto uit en trekken een sprintje naar ‘plaats delict’. Zodra we zijn gearriveerd kunnen we meteen opgelucht ademhalen. De vogel is meteen beeldvullend te zien door één van de vele opgestelde telescopen, prachtig beestje! Was alle stress toch een beetje voor niks. De voor Nederland zeer zeldzame Bruinkeelortolaan foerageert in alle rust in een tuintje en trekt zich nergens iets van aan. Inderdaad lijkt de vogel voorlopig nergens naartoe te gaan. Althans niet naar Griekenland, Cyprus of Turkije, waar deze soort onder andere normaal gesproken voorkomt. Op een zeker moment vliegt de vogel op en landt op het verderop gelegen speelterreintje waar de vogel verder gaat met foerageren onder toeziend oog van vele tientallen vogelaars. Heel even doet de vogel een powernap en zit stil met dichtgeknepen oogjes, genietend van de zon. Alle kenmerken zijn goed zichtbaar, een enkele keer komt de vogel op slechts enkele meters foerageren.


Een roestbruin/oranjebruin keeltje, witte oogring, blauwgrijze kop, bruine baardstreep, bruine stuit en krachtig gestreepte bovendelen, een ‘klassieke vogel’ uit het boekje. Gedurende de dag hebben enkele honderden vogelaars deze fraaie droomsoort bewonderd. De vakantiegangers van vakantiepark Robbenoort zullen raar hebben opgekeken af en toe. Ik hoor iemand nog tegen mij zeggen: “Wat is hier te zien?”, “Een Bruinkeelortolaan, een heel zeldzaam vogeltje”. “Een bruinkeel wat?”, “Bruinkeel-Ortolaan”. Waarna ik de beste man een afbeelding van de vogel uit de ANWB vogelgids laat zien.
Na gevallen in 1859 in Overveen (Noord-Holland), 1994 op Ameland en 2011 op het onbereikbare Rottumerplaat, betrof dit exemplaar pas de 4e waarneming van deze soort in Nederland. Echter betrof dit het eerst geval dat zich aan een groot toegestroomd publiek liet zien. De vogel van 1994 werd door een handjevol geluksvogels gezien en de vogel van 2011 door slechts één of twee man. Deze vogelsoort was een veel besproken soort onder vogelaars en voor velen een grote wenssoort om ooit een keer te zien in Nederland. Wat een bevrijdend gevoel zal het voor veel mensen geweest zijn vandaag na het zien van deze megazeldzaamheid.
De volgende dag kon de vogel ondanks gericht zoekwerk niet meer worden teruggevonden. De vogel was dus goed bijgetankt na het vele foerageren in de tuinen en op de grasveldjes van Robbenoort, en is ’s nachts verder getrokken. Wat een geweldige twitch was het weer, weer een gedenkwaardige dag rijker.
