Een verslag van één van de gekste vogeldagen die ik tot nu toe heb beleefd tijdens mijn ca 10-jarige vogelcarrière…
Ik kan mijn ogen nauwelijks geloven als ik op dinsdagmiddag 25 april rond 17:00 een whatsapp ontvang met daarin de mededeling “Wow, Blauwe Rotslijster op Vlieland!!!”. Ik kijk snel op Dutch Bird Alerts en inderdaad. Andries Zijlstra heeft zojuist een Blauwe Rotslijster ontdekt op het industrieterrein van Vlieland. De bijgevoegde foto liegt er niet om: een schitterend adult mannetje Blauwe Rotslijster, onmiskenbaar, wat een juweel van een vogel! Het betreft pas de 2e waarneming voor Nederland. Het eerste geval betrof 20 september 2003 in Westkapelle. Het aantal gevallen van deze extreme dwaalgast in Noordwest-Europa is op één hand te tellen, tot en met 2016 werd de Blauwe Rotslijster +/- 10 keer vastgesteld. Dit heeft te maken met het feit dat deze soort standvogel is en weinig drang heeft om te trekken. De soort komt o.a. voor in Zuid-Europa en Noord-Afrika.
Mijn hartslag en adrenalinepeil stijgt snel, hoe kom ik zo snel mogelijk op Vlieland? Vandaag nog is onhaalbaar, dat wordt dus even afwachten. Op het forum van waarneming.nl lees ik een berichtje van Cock Dekker die, indien de vogel morgenvroeg gemeld wordt, gratis vanuit Arnhem een lift aanbiedt naar Harlingen, om vanaf daar met een groepje van 8 man om 13:00 de watertaxi te nemen. Dat komt mooi uit aangezien Cock op steenworp afstand van mijn huis woont/werkt. Ik wacht de volgende dag de eerste melding eerst af, en zal contact opnemen met Cock indien de vogel nog aanwezig blijkt.
Woensdag 26 april 2017
06:00, klaarwakker, nog even liggen. 06:30, wekker gaat weer, even kijken op mijn telefoon en ja hoor, de Blauwe Rotslijster is net weer gezien. Cock Dekker een berichtje sturen en opstaan. Even later belt Cock met de mededeling dat ik kan meerijden vanuit Arnhem en met de vraag of ik ook mee wil met de watertaxi, uiteraard heel graag. Plannen worden gesmeed en ik spreek met Cock om 10:15 in Bronbeek af, net buiten mijn woonplaats Velp. Voor die tijd nog een paar koppen koffie en een wandeling over landgoed Larenstein tegenover mijn huis om even te ontspannen.
Nog voor 10:15 arriveer ik op het kantoor waar Cock werkt. In overleg met zijn collega heeft hij voor de rest van de dag vrij genomen van zijn werk. Cock verteld me dat nog meer mensen zich bij hem hebben aangemeld voor de watertaxi van 13:00. Ook rijdt Cornelis Fokker met ons mee.
Maar dan slaat plotseling het noodlot toe. Nog voordat we het kantoor van Cock hebben verlaten ontvangt Cock een whatsapp van Andries Zijlstra met een schokkende mededeling: “Vogel hoog weggevlogen richting west, richting Texel, verdwijnend aan de horizon”. “Wel verdorie, die kutlijster is weggevlogen”, aldus Cock. De teleurstelling is groot en we balen flink. De moed zakt ons letterlijk in de schoenen. Echter, we besluiten toch te gaan, Cock moet sowieso die kant op vandaag. Al snel zitten we op de snelweg, hopende dat er nog voor 13:00 goed nieuws komt vanaf Vlieland en dat de vogel nog aanwezig is. We zullen last minute een besluit maken of we wel of niet de watertaxi pakken.
Onderweg sluit Baukje zich bij ons aan, maken we een korte pitstop en vervolgen onze reis. Onderweg wordt er regelmatig gebeld met mensen die zich voor dezelfde watertaxi hebben opgegeven, waaronder Pim Julsing, Durk Lautenbag en Anne van der Wal. Ook belt Cock met Andries en hebben we live info vanuit het veld. Ik krijg niet alles mee wat Andries tegen Cock zegt, maar aan Cock’s gezichtsuitdrukking kan ik zien dat het er slecht uitziet. We bespreken met elkaar de verschillende theorieën die mogelijk zijn. Vogel zou best nog gewoon op Vlieland kunnen zitten en keert mogelijk weer terug naar de oude plek. Dat hebben dergelijke zeldzame lijsters vaker gedaan. Of misschien wordt de vogel op Texel opgepikt en daar ergens teruggevonden? Van alles kan. Dan komt Cock met de theorie dat de vogel ook op de Afsluitdijk zou kunnen zitten. Op de locaties Breezanddijk en Kornwerderzand liggen grote steenhopen, net als op de plek op Vlieland waar de vogel is ontdekt, een potentieel geschikte locatie voor een Blauwe Rotslijster om neer te strijken. Het is koffiedik kijken en speculeren, maar je moet toch ergens je hoop op vestigen.
Inmiddels ontvangen we de ene na de andere afmelding wat betreft de watertaxi. Mensen zien het somber in en besluiten om niet meer de oversteek te maken, het ziet er kansloos uit. Ook wij besluiten uiteindelijk rond 12:30, als we bijna in de haven van Harlingen zijn, om niet meer te gaan, dat lijkt voor nu het verstandigst (met nadruk op nu). De watertaxi wordt geannuleerd en we besluiten dan maar de Afsluitdijk af te zoeken, je weet maar nooit, niet gegokt is altijd mis. Ergens is het balen, maar ergens wordt je overladen door een gevoel van rust en ontspanning. Dubbele gevoelens wisselen zich af.
We kammen vervolgens de steenhopen en omgeving op Breezanddijk en Kornwerderzand af, meermaals. Maar helaas, het is ook te mooi om waar te zijn. We komen niet veel verder dan Tapuiten, Witte Kwikstaarten, Eksters, Kneuen, Zwarte Roodstaart en een Rouwkwikstaart. Stuk voor stuk fraaie vogels, maar het gevoel van het mislopen van een Blauwe Rotslijster, een regelrechte droomsoort, pas de 2e voor Nederland en één van de weinige van Noordwest-Europa overheerst. Maar dan, vlak nadat we plannen hebben gesmeed dat Cock ons zal afzetten op station Leeuwarden lees ik even na 14:00 een whatsapp van Folkert Jan waarbij ik wederom mijn ogen nauwelijks kan geloven: “vogel zit nog op Vlieland!”. On-ge-loof-lijk! De vogel is teruggevonden bij de Oude Eendenkooi door Jelle Aalders, Guus Jenniskens en Pieter Baalbergen, 7 km van de oude plek, bizar!!! Wat een helden met veel doorzettingsvermogen en een hoge dosis moed en scherpte. Weer wordt de planning omgegooid.
Ik kijk of ik nog met een watertaxi mee kan, maar helaas. Ik besluit dan maar om de reguliere boot van 17:20 te pakken, die van 14:30 halen we niet meer. Cock zelf gaat niet meer en vindt het wel prima. Cornelis twijfelt eerst nog, maar besluit uiteindelijk toch maar niet mee te gaan naar Vlieland. Ik bedank Cock voor de lift, zeg gedag en moet mezelf de komende 3 uurtjes maar even vermaken in Harlingen. Vogels kijken, mensen kijken, planten zoeken, boekje lezen, portie kibbeling. De uren vliegen voorbij en ik koop een ticket. De vogel lijkt vooralsnog nergens naartoe te gaan en de laatste berichten zijn positief. Vlak voor vertrek met de boot ontmoet ik Tjeerd Burger en Frank Coenjaerts. Ze vragen mij of ik geïnteresseerd ben om een taxi te pakken vanaf de boot naar de plek van de Blauwe Rotslijster. Uiteraard stem ik in en leren we elkaar onderweg op de boot een beetje kennen.
Na een zenuwslopende overtocht arriveren we 18:45 op Vlieland, eindelijk. We spoedden ons naar het gereserveerde taxibusje waar we door nog 2 vogelaars worden vergezeld. Nog geen kwartier later arriveren we bij het Staatsbosbeheer huisje in de Oude Eendenkooi. Taxi wordt betaald waarna we vol verwachting met kloppend hart in de keel het huisje voorzichtig benaderen. De vogel zou zich bevinden in de tuin en zich regelmatig laten zien op paaltjes naast het huisje. Een kille wind waait en bewolking en zon wisselen elkaar af. We verspreidden ons een beetje zodat de tuin goed in de smiezen gehouden wordt. Ik speur regelmatig het dak van het huisje af en de paaltjes waarop de vogel is gezien en gefotografeerd. We staan allemaal op scherp. Een halfuur is inmiddels verstreken zonder een spoor van de vogel. Twee vogelaars lopen uit zicht om elders zicht op een gedeelte van de tuin te krijgen, Tjeerd en Frank staan een stuk links van mij de tuin in te kijken. Ik loop weer naar het open veldje met paaltjes naast het huisje. De zon schijnt inmiddels weer volop. Ik houdt de paaltjes nauwlettend in de gaten.
En dan opeens zie ik met het blote oog een vogel landen op één van de paaltjes. Kijker erop en hebbes, het is ‘m, wat een prachtbeest, metaalblauw! Een langgerekt silhouet, vrij forse snavel en zwarte kraaloogjes die in contrast staan met diep blauw, precies zoals ie in de vogelgidsen staat. Ik roep voorzichtig de anderen en wenk met mijn linkerarm dat ze snel moeten komen. “Hij zit hier, hij zit hier”. Al snel hebben Tjeerd en Frank de vogel ook mooi in beeld en schieten snel wat plaatjes. Wat een opluchting en euforie, eindelijk! Wat een goed eind van een spannende dag die hoopvol begon maar leek uit te lopen op een grote deceptie. We feliciteren elkaar met deze megazeldzaamheid en staan te dansen van geluk. Even later arriveert het taxibusje met de mensen die nog met de watertaxi zijn gegaan, waaronder Alex Bos, Thijs Fijen en Hans Tetteroo. Ze kunnen gelijk aanschuiven, want de vogel laat zich van zijn mooiste kant bekijken. Ook bij hun volgt er een slaak van opluchting en feliciteert men elkaar met deze enorme knaller. In de resterende tijd dat we aanwezig zijn laat de vogel zich met tussenpozen prachtig bekijken, soms maar heel kort.
Later op de avond vier ik met Tjeerd en Frank onze nieuwe soort met een overheerlijke maaltijd en een paar biertjes. Vervolgens drinken we er nog één samen met de groep die met de laatste watertaxi kwam. Er wordt over vogels gepraat en heel wat gelachen. Toch maken we het niet te laat, om de volgende dag weer vroeg op te staan. Tjeerd en Frank pakken de boot van 06:45 terug. Ik besluit de boot van 11:45 te pakken om zo met het eerste licht te zoeken naar de Blauwe Rotslijster voor mensen die van plan zijn de oversteek te wagen. Echter, een fiets huren of taxi reserveren kan pas vanaf 09:00.
De volgende dag
De volgende dag besluit ik nadat ik hotel zeezicht achter me laat eerst even op de waddendijk te vogelen. Grote Sterns, Visdiefjes, Boerenzwaluwen, Huiszwaluwen, Steenlopers, baltsende Eiders, en dat op steenworp afstand, een mooi begin van de dag. Even later blijkt dat Alex Bos en de rest al vanaf 06:15 met het eerste licht zijn wezen zoeken tot zeker 07:45. In die anderhalfuur tijd is de Blauwe Rotslijster (nog) niet teruggevonden. Dat ziet er dus niet optimistisch uit voor de mensen die onderweg zijn. Hoogstwaarschijnlijk is de vogel doorgetrokken, het was ook een kraakheldere nacht afgelopen nacht, en rotslijsters trekken ’s nachts. Vrienden Theo van Veenendaal en Iris Brouwer zijn ook onderweg en zijn op de hoogte van het laatste nieuws.
Een fiets huren is dus niet meer nodig en ik besluit de oostpunt van Vlieland uit te kammen, waaronder het industrieterrein en de oude plek waar de Blauwe Rotslijster is ontdekt. Het is fris maar prachtig weer en lekker vogelen. Zingende Nachtegalen, Sprinkhaanzangers (mijn eerste voor 2017), Beflijsters, Heggenmussen, Braamsluipers, Fitissen, Zwartkoppen, Putters, Tapuit, Paapje, Koekoek, Goudvink, Roodborsttapuit en Rouwkwikstaart. De Kneuen, Graspiepers en Groenlingen schieten me om de oren. Zwarte Roodstaarten in de jachthaven, op het Noordzeestrand een foeragerende Drieteenstrandloper en Jan-van-gent, Regenwulp en Witgat overvliegend. Boerenzwaluwen wagen ondanks de koude tegenwind de oversteek richting Terschelling. Bij de vuurtoren nog een mooi mannetje Beflijster en een Boomleeuwerik. Ik kom ook nog de ontdekkers Andries Zijlstra en Hetty Sinnema tegen waar ik nog even mee praat.
Vlak voor 11:45 tref ik Theo en Iris weer en nemen we de boot terug naar Harlingen. De vogel is niet meer teruggevonden ondanks intensief speurwerk. Wie weet wordt de vogel weer ergens teruggevonden, op Texel bijvoorbeeld. Ik rijdt met Iris mee naar Utrecht vanwaar ik op de trein stap terug naar Arnhem. Ter hoogte van Nijkerk besluiten we nog even te gaan vogelen in polder Arkemheen. Hier genieten we van de grote aantallen Grutto’s, Kieviten, Gele Kwikstaarten en Tureluurs. Ook zie ik hier een leuk scala aan soorten die ik dit jaar voor het eerst weer zie of hoor. Grasmus, Oeverzwaluw, Gierzwaluw, Zwartkopmeeuw, Kleine Plevier, Bosruiter en een Engelse Kwikstaart. Het was me het avontuur wel, eind goed al goed.
Mijn dank gaat in het bijzonder uit naar Andries Zijlstra en Hetty Sinnema voor het ontdekken, evenals Jelle Aalders, Guus Jenniskens en Pieter Baalbergen voor het op wonderbaarlijke wijze herontdekken. Verder bedank ik Cock Dekker voor de lift, Frank Coenjaerts en Tjeerd Burger voor de vele uren gezelligheid en iedereen voor het doorspelen van informatie via whatsapp, Facebook en Dutch Bird Alerts.
NATUURVERSLAVING 