Een paar uurtjes trektellen in het Leeuwarderbos tijdens de jaarlijkse Euro Birdwatch, een middagje Lauwersmeer en een spannend dagje vogelen op Texel brachten afgelopen weekend enkele hoogtepunten.
Zaterdag 1 oktober 2016: een ochtendje trektellen en een middagje Lauwersmeer
Na een enigszins kort nachtje gaat om 05:30 de wekker. Met mijn ogen nog halfdicht stap ik uit bed. Folkert Jan is ook al wakker waarna we ons voorbereiden op een dagje vogelen. Om 06:15 stappen we in de auto en komen we een uurtje later aan in het Leeuwarderbos. Hier gaan o.a. Jeroen Breidenbach en Merel Zweemer trektellen van 07:00 tot 17:00 in het kader van de Euro Birdwatch, een zowel nationaal als internationaal evenement waarbij aandacht wordt besteed aan trekvogels en hun lange tochten naar het zuiden en noorden.
Om 07:15 voegen we ons bij Jeroen, Merel, Harm en nog een aantal vogelaars. Het is een prachtige ochtend met vrij zacht weer. Het duurt even, maar na een tijdje wachten begint de vogeltrek duidelijk op gang te komen, en ontwaken de vogels in het Leeuwarderbos. In de plas rondom de telpost zitten leuke aantallen watervogels zoals Dodaars, Wintertaling, Smient en Krakeend. Voor de telpost roepen af en toe Waterhoen, twee Waterrallen vanuit de dichte begroeiing, vanuit het bos roept klein spul zoals Heggenmus, Boomkruiper, Gaai en IJsvogel. Al snel worden ook de eerste trekvogels van de dag genoteerd: een groepje van 4 Spreeuwen al snel gevolgd door nog 26 stuks, een Zanglijster, 12 Kneuen, 7 Grauwe Ganzen, en meerdere Graspiepers. Spreeuwen, Graspiepers, Zanglijsters maar ook Vinken vliegen bijna onophoudelijk. Tegenvallend zijn de aantallen ganzen, zoals Kolgans, in tegenstelling tot voorgaande jaren.
Om 07:39 kunnen we de eerste Grote Gele Kwikstaart noteren, later volgen er nog twee vogels. een Groenling, twee Gaaien en een mooie groep van honderden Spreeuwen laag over onze hoofden, een mooi gezicht. In de drie uur tijd dat ik er met Folkert Jan sta zijn de meest noemenswaardige soorten een Huiszwaluw (leuk voor oktober), enkele Sijsjes, Putters en Heggenmussen, een Boomleeuwerik, 2 Geelgorzen, 7 Kruisbekken, een Zwartkop, 7 Watersnippen, 5 Grote Lijsters en een Sperwer. In het weiland voor ons een Grote Zilverreiger en naast de telpost de eerste roepende Bladkoning voor mij dit najaar. Om 10:00 zeggen we Jeroen, Merel en de andere tellers gedag en zetten we al snoepend van pepernoten koers richting het Lauwersmeer. Voor de totale telling van deze dag, zie: Euro Birdwatch 2016 Leeuwarderbos. Voor een verslag van de Euro Birdwatch vorig jaar, zie: Euro Birdwatch 2015.
Om 11:00 arriveren we in het vogelmekka van Nederland, het Lauwersmeer. Vanaf de uitzichtheuvel bij De Pomp/Pompsterplaat zien en horen we Baardmannetjes, een Grote Zilverreiger, Grote Gele Kwikstaart en watervogels zoals Pijlstaart, Fuut, Kuifeend, Krakeend, Wintertaling, Slobeend en een mooie groep van minstens 100 Knobbelzwanen die met hun zilverwitte verenkleed schitteren in de felle zon, een mooi gezicht. Een korte wandeling door het Zomerhuisbos levert op 2 roepende IJsvogels na, niks noemenswaardigs op. Op een akker ten zuiden van De Pomp een groep van honderden pleisterende Kieviten.
Even na 11:30 arriveren in de Ezumakeeg, waar al vogelaars opgesteld staan met telescopen. De kans om hier een zeldzame steltloper te vinden is bijna altijd aanwezig. Een eerste blik over het gebied levert ons Grutto’s, Kleine Plevieren, Bontbekplevieren, Bergeenden, Kluten, Kieviten, Kleine Strandloper, Bonte Strandloper, Grote Mantelmeeuw en grote aantallen Witte Kwikstaarten op. Qua roofvogels is het met enkele cirkelende Buizerds en een biddende Torenvalk relatief rustig. We besluiten de ietwat kleine vogelkijkhut van de Ezumakeeg in te gaan, in de hoop de al een poosje aanwezige Bairds Strandloper terug te vinden, een zeldzame Noord-Amerikaanse steltloper die de afgelopen jaren vaker is opgedoken in Nederland.
Vanuit de verte roept de 3e Waterral voor vandaag, een Oeverloper roepend en 2 Kemphanen. Dan roept Folkert Jan: “Volgens mij heb ik hier de Bairds in beeld”. Ik neem een kijkje door FJ’s telescoop en inderdaad, midden in het kijkerbeeld staat de Bairds Strandloper, erg fraai. Mijn 2e waarneming van deze soort, na de soort in 2012 bij Deventer te hebben gezien, zie: Bairds Strandloper bij Deventer. Andere aanwezige vogelaars worden op de hoogte gesteld en kunnen na wat aanwijzingen ook genieten van deze zeldzame steltloper. Ons doel voor het bezoekje Lauwersmeer is behaald. Na nog even te hebben genoten van een groep Goudplevieren, zetten we koers richting Lauwersoog.
Bij Hoek van de Bant zien we een Tapuit, Grote Zilverreiger en enkele Rietgorzen. De wijde omgeving wordt afgespeurd naar roofvogels, maar geen Zeearend of andere leuke soort te bekennen. Wel leuk is nog een Gele Kwikstaart. In Lauwersoog zien we maar liefst 7 Zwarte Roodstaarten vlak bij elkaar (leuk aantal), een groepje Putters dichtbij en een vrouwtje Sperwer. Ook zeker een leuke soort hier is een Bruin Blauwtje, een klein vlindertje. Een wandeling door het Zuidwalbos levert niet veel op: een flockje Staartmezen, een enkele Zwartkop, een Dodaars en nog wat vlinders zoals Atalanta, Dagpauwoog en Bont Zandoogje. We besluiten het voor vandaag voor gezien te houden en keren huiswaarts. Folkert Jan heeft een verplichting in de avond, ik besluit dan maar even het thuisfront in het Friese Opeinde te vereren met een bezoekje.
Zondag 2 oktober 2016: Texel; ondanks de vele regenbuien een heerlijk dagje vogelen met veel krenten (leuke soorten) in de pap
Na een heerlijke nachtrust pikt Folkert Jan mij om 09:00 op in Opeinde. Na de boot van 10:30 te hebben genomen, rijden we even na 10:45 Texel op. De weersvoorspellingen zijn gemengd vandaag: herfstachtig met af en toe zon maar vooral ook buien en een harde wind. We laten het allemaal op ons af komen vandaag, we zien het wel. De regen kon weleens gunstig uitpakken vandaag, aangezien dit veel trekvogels zal doen besluiten om neer te strijken in de bosjes om uit te rusten, te foerageren en verder te trekken bij gunstiger weersomstandigheden.
We arriveren om 11:15 in De Tuintjes op de noordkop van het eiland. De Tuintjes bestaat uit een gebied met verspreidde bosjes, een kansrijke plek om tegen trekvogels aan te lopen. Het zijn de eerste bosjes achter de duinen, welke vogels die net vanaf zee komen gevlogen, uitnodigen om te landen en dekking te zoeken en op krachten te komen na een lange trektocht. Ons vermoeden blijkt terecht, de bosjes in De Tuintjes zitten bomvol leven, overal om ons heen zitten vogels. Graspiepers, Rietgorzen, Roodborsten, Zanglijsters, Merels, Heggenmussen, Zwartkoppen, Winterkoningen, Goudhaantjes, Vinken en Tjiftjaffen. Een Keep overvliegend en een Paapje in de top van een bosje zijn de eerste krenten in de pap hier. Dan voel ik plots een scherpe pijn in mijn kwetsbare rechterarm (mountainbikeongelukje vorig weekend, schoudergewricht zwaar gekneusd), even rustig aan doen dus. Maar de rust is van korte duur, want ik zie plotseling een roofvogel in gevecht met enkele Zwarte Kraaien. Eerste indruk een kiekendief, snel een duintop beklimmen en het gebied afscannen. Geen roofvogel te bekennen. En dan even verderop zien we de vogel weer, kijker erop en wat blijkt, een prachtige Velduil! een zeer welkome, niet alledaagse soort, lang geleden dat ik zo mooi een Velduil heb gezien, prachtig! Later komen we nog een Velduil tegen, mogelijk dezelfde vogel. Even verderop een Tapuit, Gekraagde Roodstaart, (leuk voor oktober), Koperwiek, Veldleeuwerik en nog een leuke groep Goudhaantjes, wat blijven het toch fraaie, schattige vogeltjes. Het kleinste inheemse vogeltje van Nederland met een gewicht van amper 5 gram dat hele zeeën en meren oversteekt tijdens de vogeltrek, fantastisch. Inmiddels stormt en regent het behoorlijk, maar het belemmert ons niet om lekker door te vogelen.
Dan een melding van een Vale Braamsluiper bij de vijver van Jochem, een stukje bos vlak naast De Tuintjes gelegen. Hier aangekomen treffen we 2 vogelaars, maar het begint inmiddels flink te plenzen wat ons dwingt om ons terug te trekken onder de paraplu in de luwte van de bomen. Zodra het is opgeklaard beginnen we de bosrand af te scannen. Ook hier vallen enorme aantallen Roodborst op, zeker tientallen, waarschijnlijk honderden. Ook groepen Goudhaantjes, Koperwieken, Zanglijsters, Vinken, Putters, een foeragerende Grote Gele Kwikstaart op een mesthoop en 2 Slechtvalken op een akker, jagend op kraaien en duiven. Het is met al en al spannend vogelen met al die trekvogels in de bosjes. Echter, de zoveelste zware regenbui doet ons terugdrijven naar de warme auto, verder vogelen heeft op deze manier weinig zin.
Eenmaal in de auto komt er een melding binnen van een Siberische Tjiftjaf bij het Reddingboothuis, alweer mooi in de buurt. Voor mij nog een nieuwe soort, dus gaan we deze proberen te vinden. Na nog even in de auto te hebben geschuild en te hebben gesnoept van pepernoten kammen we de bosjes rondom het Reddingboothuis uit. Hier treffen we al snel meerdere Goudhaantjes, Roodborsten, Huismussen en een groepje Kneu. Terwijl ik stil sta en de groep Huismussen nader bekijk hoor ik plotseling de Siberische Tjiftjaf duidelijk roepen en zie iets een duindoorn in vliegen, de Siberische Tjiftjaf laat zich even leuk bekijken waarna het verdwijnt tussen het dichte struweel. +1, een ‘makkelijke’ zeldzaamheid die ik nog moest tot vandaag. Voorlopig is deze Siberische Tjiftjaf mijn 400e soort! Echter kunnen er nog soorten van de lijst afgevoerd worden, ik houd dus nog even een slag om de arm.
Enfin, na deze succesvolle inkopper vogelen we even verderop verder. We zien een mannetje Sperwer laag over het veld vliegen en merken weer enkele Goudhaantjes op.
Dan gebeurt er iets bijzonders: terwijl we stilstaan bij een bosje komt een enkele Goudhaan zo dichtbij dat we het beestje nog net niet kunnen aaien, een prachtig moment. Uitgeput en uitgehongerd na een lange trektocht foerageren de vogeltjes er lustig op los, het lijkt alsof ze ons niet zien, zo druk doende zijn ze. Wederom spoeden we ons naar de auto als het weer met bakken uit de lucht komt.
We maken vervolgens een stop bij Dorpszicht, een bosje nabij De Cocksdorp. Hier zou een Kleine Vliegenvanger en meerdere Bladkoningen moeten zitten. We banen ons een weg door het bosje en zien wederom een Sperwer vliegen. We vinden geen Kleine Vliegenvanger maar ik hoor wel zeker 2 verschillende Blako’s (Bladkoning) roepen. Omdat het toch behoorlijk hard waait zijn de vogels nogal zwijgzaam en mist Folkert Jan ze helaas. Dan maar ons geluk beproeven aan zee ter hoogte van De Koog. Een harde zuidwestenwind kan leuke soorten (Pijlstormvogels, Stormvogeltjes, Alken, Jagers bijv) opleveren, omdat de harde wind vogels dichter richting de kust blaast. Aan de andere kant weet je het maar nooit en kan het ook behoorlijk rustig zijn op zee.
Eenmaal aan zee nestelen we ons tussen de aldaar aanwezige vogelaars, een handjevol. We krijgen te horen dat het vooralsnog rustig is op zee. Hoogtepunten hier zijn enkele Jan-van-genten, Grote Jager, Drieteenmeeuw en een flinke groep Zwarte Zee-eenden. Al snel houden we het voor gezien en besluiten het achter de zeereep liggende bos te bezoeken. Op een enkele Roodborst, Winterkoning, Houtduif en Holenduif na, lijkt het bos leeg en besluiten we een eind te breien aan een succesvol dagje vogelen op Texel, ondanks het regenachtige weer. Ik geloof niet dat ik ooit zo’n succesvolle regenachtige vogeldag heb gehad als vandaag. We sluiten het weekend in De Koog af met een krokante pizza met alles erop en eraan. Op naar volgend weekend, waarbij we eindelijk weer eens voet zetten op het mooie Vlieland.
PS; vandaag blijkt dat er in het bos waar we gister zijn geëindigd zowel een zeldzame Raddes Boszanger als Pallas’ Boszanger zit, er is duidelijke sprake van nieuwe aankomst van trekvogels afgelopen nacht op Texel. Of hadden we gister niet goed genoeg gezocht? 😉
NATUURVERSLAVING 