Het gebeurt niet vaak, maar het gebeurt nog steeds af en toe. Het zal ook nu niet de laatste keer zijn dat er een nieuwe vogelsoort voor Nederland wordt ontdekt. Op 15 januari was het een Roodkeelnachtegaal in het Noord-Hollandse Hoogwoud die vogelaars in de startblokken zette, dit keer was het een Zwartkoprietzanger die de hartslag van menig vogelaar liet stijgen.
Op donderdag 21 april is Bram Ubels in de Ooijse Graaf (Vlakbij Nijmegen) zoals vaker druk bezig met vogels ringen (t.b.v. onderzoek). Er zijn in het verleden al eens zeldzame vogels in het vangnet aldaar beland. Afgelopen donderdag trof men een heuse Zwartkoprietzanger aan in de vangnetten, een nieuwe soort voor Nederland! Het nieuws werd vervolgens mondjesmaat naar buiten gebracht om niet meteen grote stormloop aan vogelaars te doen ontstaan, vanwege de kwetsbaarheid en ontoegankelijkheid van het gebied. Maar het nieuws over deze megavangst ging uiteindelijk toch als een lopend vuurtje door het vogelaarswereldje.
Vrijdagochtend 22 april laat de vogel al in de vroege ochtend van zich horen, zij het op enige afstand voor de mensen die er met het eerste licht al stonden. Zelf kan ik vandaag pas na 16:00, maar ik ben ervan overtuigd dat de vogel braaf zal blijven zingen, aangezien het gebied geschikt is voor deze soort, en omdat rietzangers voornamelijk ’s nachts trekken. Vogelvrienden Folkert Jan Hoogstra en Jeroen Breidenbach laten via de app weten dat ze de vogel inmiddels goed hebben gehoord, +1 voor hun dus, want horen = scoren in dit geval, de vogel ook zien zal vrijwel niet te doen zijn op een afstand, een vogel die zoals zijn naam al zegt zich vooral in het riet verschanst. Zo zijn er nog meer vogelsoorten die je voornamelijk op geluid kunt doen vanwege hun zeer verborgen leefwijze, zoals: Kwartelkoning, Kwartel die diep verscholen zitten in kruidachtige vegetaties en de tropisch aandoende Wielewaal die vaak hoog in boomkruinen verblijft.
Later op de vrijdag, om 16:30, wordt ik in Velp opgepikt door Folkert Jan en Jeroen en vertrekken we langzaam richting Nijmegen. Een dik halfuur later arriveren we op de Kerkdijk nabij het dorpje Ooij, vanwaar de vogel met een beetje geluk te horen moet zijn. Bij aankomst is naar schatting een kleine 75 man aanwezig, dat tijdens onze aanwezigheid nog in aantal groeit. We treffen uiteraard zoals bij iedere twitch ook nu weer veel bekende gezichten. Minuten gaan voorbij, maar de vogel lijkt voorlopig zijn bekje dicht te houden. Het dringt al snel tot me door dat een jas toch niet zo’n overbodige luxe was geweest, aangezien bewolking de overhand heeft gekregen en er een straf briesje staat. Maar vooruit, Zwartkoprietzanger, nieuw voor Nederland, je moet iets voor de liefde over hebben nietwaar?
Tijdens een twitch heb je vrijwel altijd bonussoorten, leuke soorten die je pad kruisen terwijl je staat te wachten op die ene zeldzame soort waar je voor bent gekomen. Dit keer was dat mijn eerste Boomvalk voor dit jaar, een vrouwtje Sperwer met prooi, Gierzwaluwen, Koekoek, Gele Kwikstaart, Waterral, Groene Specht en Grasmus. Het vogelconcert vanuit het riet wordt zo nu en dan een beetje ‘verstoord’ door gillende spelende kinderen op de achtergrond, maar we blijven scherp en houden onze oren gespitst. Een strenge vader roept zijn kroost tot de orde: “Stil zijn nu, anders krijgen jullie geen ijsje“, aldus de vader die ook voor de Zwartkoprietzanger is gekomen. Het lijkt te werken, aangezien het een stuk stiller is 😉
Bijna een uur na onze aankomst is de vogel dan eindelijk even te horen, hij is in ieder geval binnen en mag op de lijst der lijsten. Een zang die lijkt op die van Kleine Karekiet, maar toch anders is en met meer ‘bijgeluiden’, het blijft lastig om vogelgeluiden te omschrijven. Horen = scoren, +1, mijn 396e soort in Nederland is een feit, zij het een minder bevredigende waarneming dan soorten die mooi te zien zijn, in tegenstelling tot deze vogel die je puur op geluid doet vanaf een afstandje. Verder was ik er wel een beetje klaar mee. Kou, dorst en toch dat kleine stukje voldoening van het waarnemen van de Zwartkoprietzanger drijft ons terug naar de auto.
We maken vervolgens nog een wandeling door natuurgebied De Bruuk bij Groesbeek, waar Jeroen bezig is met een afstudeeronderzoek. Later pikken we Gijs Baller ergens op in Nijmegen. Om 20:00 nemen we het ervan bij de McDonald’s en trakteren we onszelf op Franse friet, McKroketten, McFlurry, milkshakes en meer van dat soort spul, om de Zwartkoprietzanger te vieren. Weer even later zetten we Jeroen weer af in De Bruuk en slapen we in Wageningen bij Gijs, en maken we ons op voor een vroege zaterdagochtend vogelen rondom Veenendaal, Wageningen en op de Veluwe (Blogje over deze ochtend volgt nog).
Rest mij nog Bram Ubels e.a. te bedanken voor het ‘ontdekken’, Folkert Jan voor het spelen voor ‘taxi’ en de gezelligheid, alsook Jeroen en Gijs voor de gezelligheid. Op naar de volgende zeldzaamheid.
Links
Waarnemingen en foto’s Zwartkoprietzanger, Ooijse Graaf
NATUURVERSLAVING 