Een stukje geluk voor 5 euro, contant te betalen

Vrijdag 15 januari 2016

Een hartverzakking en ongeloof, dat is wat me overkwam op vrijdagmiddag 15 januari. Via mijn vrienden whatsapp-groep werd een foto doorgestuurd met daarop onmiskenbaar een mannetje Roodkeelnachtegaal, welke gefotografeerd zou zijn ergens in Nederland. De vogel zou zich bevinden in een tuin middenin een woonwijk, optrekkend met nog een vogel welke een blauwe borst zou hebben (Blauwborst?), tja, twijfels. Het zou een ontsnapte volière vogel kunnen zijn. Roodkeelnachtegaal is een qua uiterlijk zeer aantrekkelijke soort. Geen wonder dat deze soort bij vogelaars ook bekend staat als heilige graal, en bij veel liefhebbers op de verlanglijst staat om een keer te zien in Nederland (Ook bij mij). In landen om ons heen is de soort al eens vastgesteld, maar dan vooral in het najaar (oktober/november).

IMG_20160120_114556 — Roodkeelnachtegaal, +1, uit de ANWB-vogelgids

Zaterdag 16 januari

Hoe dan ook, feit is dat er in ieder geval een Roodkeelnachtegaal zich bevindt ergens in een tuintje in Nederland. De foto met daarop de vogel kwam voorbij op de Facebookpagina ‘vogelaars natuur en fotografie’, en werd al snel via Dutch Bird Alerts en waarneming.nl wereldkundig gemaakt. De vogel bevindt zich in het plaatsje Hoogwoud, Noord-Holland, niet ver van Alkmaar. Nadat de nodige informatie bekend is, zijn aan het eind van diezelfde vrijdag zijn nog veel vogelaars naar het normaal doodstille Hoogwoud afgereisd. Slechts een handvol vogelaars hadden het geluk de vogel nog te zien voor het donker. Voor de volgende dag wordt met bewoners van de tuin(en) waarin de vogel zich vaak bevindt, afspraken gemaakt voor de volgende dag, om het bezichtigen van de megazeldzaamheid in goede banen te leiden, en eventuele overlast te beperken of voorkomen. Voor 5 euro per persoon (KASSA!) kan men een kijkje nemen vanuit het huis in de tuin waar de vogel is ontdekt en vaak verblijft. 5 euro, maar dan heb je ook wat, een Roodkeelnachtegaal, oftewel een stukje geluk wat je de rest van je leven meeneemt als vogelaar.

Zaterdag 16 januari is het voordat het licht is al een drukte van jewelste in het Noord-Hollands plaatsje. In de loop van de dag hebben zo’n 400 tot 500 vogelaars de vogel mogen bewonderen, zelfs vogelaars uit Frankrijk, Duitsland en Groot-Brittannië schijnt. Deze dag komen er ook nieuwe feiten naar boven omtrent de status van deze vogel: de vogel is ongeringd (Vrijdag was hier nog grote twijfel over), heeft geen beschadigde veren of poten wat zou kunnen duiden op gevangenschap en de vogel vertoont schuw gedrag. Om een lang verhaal kort te maken: vrijwel alleen maar voor’s die pleiten voor een wilde vogel. Alle redenen om te denken aan een escape worden langzaam maar zeker ontkracht. Oftewel: gaan!

Maandag 18 januari

Maandag 18 januari: Met de gedachte dat winterse dwaalgasten vaak een poosje blijven (Bruine Klauwier 2014, Baltimoretroepiaal 2010 bijv) en het feit dat het niet echt trektijd is voor vogels (Kans groot dat de vogel dus voorlopig blijft), besluit ik voor deze keer ’s niet meteen te gaan en alles te laten vallen, maar rustig af te wachten, ondanks dat deze soort ook voor mij als doorgewinterde vogelaar een droomsoort betreft . Het is vanachter de laptop smullen van de vele mooie foto’s, verslagen en Facebook-posts die voorbij komen. Op zondagavond 17 januari lijkt mijn adrenalinepeil zijn grens te hebben bereikt, en besluit ik dat ik niet langer kan wachten om de vogel te gaan twitchen.

Dus gaat de wekker maandagochtend om 06:00 na een kort nachtje slapen. Wakker worden met een paar koppen koffie en croissants in combinatie met muziek van David Bowie, Deep Purple en Lynyrd Skynyrd doet een mens goed. Om 08:26 precies pak ik de trein vanuit Velp, stap ik over in Utrecht en Amsterdam om in Hoorn te komen, vanwaar ik de bus pak naar Hoogwoud. Vanaf de bushalte is het een paar minuten lopen of ik zie al een groep vogelaars met het nodige materieel opgesteld staan aan het einde van het steegje dat grenst aan de tuinen waar de vogel vaak wordt gezien.

IMG_20160118_115020 — Vogelaars bij de Roodkeelnachtegaal

Snel aanschuiven dan maar en wachten op hetgeen wat komen gaat, oog in oog staan met een Roodkeelnachtegaal, de eerste voor Nederland. Na een kwartiertje wachten is daar het moment: de vogel is erg mooi te zien in een elzenboompje, duikt een laurier in, wordt opgejaagd door een Merel en is wederom mooi te zien in het elzenboompje. Wat een fantastisch prachtig beestje! Het is net een onafgemaakt kunstwerkje met dat vuurrode keeltje en witte teugel- en wenkbrauwstrepen in contrast met een voor de rest bruine kleur. Alsof een kunstschilder ergens aan begonnen is, en geen zin had om het af te maken, wat een droomsoort, onvergetelijk fraai.

Even later is de vogel helemaal open en bloot te zien in de steeg, waar het beestje snoept van de meelwormen welke zijn gestrooid door vogelaars. Een dominant mannetje Merel gooit af en toe roet in het eten door de dwaalgast te verjagen, maar het mag de pret en het zeer voldane gevoel door het zien van deze megaklapper die normaal in Zuidoost-Azië overwinterd en broedt in in het midden, oosten en noorden van Azië, niet bederven. Tot groot genoegen van de op dat moment aanwezige 35-40 vogelaars komt de vogel gelukkig steeds weer terug waarbij hij zich van zijn mooiste kant laat bekijken, de voorkant met dat sublieme vuurrode keeltje, pure schoonheid. Voor de degene die 5 euro heeft betaald om op het balkon te staan van één van de bewoners om de vogel te zien, komt wel even bedrogen uit, aangezien de vogel niet voor hun te zien is vanaf het balkon wanneer het foerageert in de steeg.

IMG_20160118_115620 — Op deze foto het mannetje Merel dat erg egoïstisch overkwam, en de meelwormen voor zichzelf opeiste

IMG_20160118_121657 — Vogelaars op het balkon en aan het einde van het steegje

Een drie kwartier heb ik staan genieten en kwijlen van deze prachtsoort, die vaak ter sprake is gekomen tijdens mijn gesprekken met vrienden en vogelaars. De soort was enigszins te verwachten in Nederland, gezien waarnemingen in landen om ons heen. Alleen verwacht je een dwaalgast als deze eerder in het najaar op een waddeneiland i.p.v. middenin een woonwijk in januari. Deze Roodkeelnachtegaal is de zoveelste winterse dwaalgast van de afgelopen jaren waarmee vogelend Nederland verlekkert wordt. Ik maak me geen zorgen om acceptatie van deze soort op de Nederlandse lijst, maar dat laat ik maar over aan de CDNA (Commissie Dwaalgasten Nederlandse Avifauna). Hoe dan ook, +1 op de levenslijst vogels, en mijn 393e soort in Nederland. Nog 4 nieuwe soorten zien dit jaar, en mijn vogeldoel voor 2016 is behaald. Dus, what’s next?

p.s., ik heb geen cent betaald en ben niet op een balkon gaan staan of wat dan ook, ik ben gewoon aan het eind van het steegje gaan staan en zeer voldaan vertrokken. Een gratis stukje geluk voor mij dus 😉