Zaterdagochtend 3 oktober 2015, 08:00. Ik loop vanuit de Leeuwarder woonwijk Bilgaard het Leeuwarderbos in. Moderne bebouwing gaat geleidelijk over in een wildernis van sloten, plasjes, grasland en bos. Het is alsof ik een andere wereld binnen stap, zeker dankzij de overheersende grauwe mist die de bebouwing snel doet vervagen. In het grasland ontwaren zich enkele grazende Schotse Hooglanders, over een sloot scheert een felblauwe flits, een IJsvogel met zijn hoge roep die al snel uit zicht verdwijnt. Geen mens te zien, een bijna sprookjesachtig begin van de dag.
Ik ben onderweg naar de vogeltrektelpost van het Leeuwarderbos, om deel te nemen aan de Euro Birdwatch. Een jaarlijks terugkerend vogelevenement waarbij vogelaars verspreid door Nederland op telposten staan, om trekvogels te tellen. De Euro Birdwatch is een internationaal evenement om aandacht te geven aan de trekvogels die een wereldreis afleggen. Trektelpost Leeuwarderbos doet dit jaar voor de 3e keer mee aan de Euro Birdwatch. Er wordt vanaf 07:00 tot 17:00 geteld.
Even voor 08:30 arriveer ik op de grafheuvel van het Leeuwarderbos, waar al een handvol mensen staan. Bekenden zoals Jeroen Breidenbach, Merel Zweemer en Harm Dijkstra, maar ook onbekende, belangstellenden die vandaag vroeg uit de veren zijn gegaan om de vogeltrek, één van de meest fascinerende natuurverschijnselen ter wereld, met eigen ogen te bewonderen. Ook is er een verslaggever van Omrop Fryslân (Omroep Friesland) aanwezig om een interview af te geven aan Jeroen en Merel voor een radioreportage. Jeroen en Merel hebben de trektelpost van het Leeuwarderbos op de kaart gezet, en organiseren de Birdwatch dit jaar samen met het IVN Leeuwarden en de Friese vereniging voor veldbiologie.
Helaas speelt de nogal dichte mist parten omdat overvliegende vogels dan lastig te traceren zijn, nauwkeurig tellen is niet of nauwelijks te doen, zeker bij vogels die hoog door het luchtruim vliegen, zoals veel ganzen. Desalniettemin blijven we positief, de mist verdwijnt vanzelf, het hoort er bij af en toe. Bovendien geeft die mist ook een stukje schoonheid, en is er naast de telpost ook genoeg te zien zoals een IJsvogel die vaak roept en regelmatig langs vliegt, en soms mooi te zien is op een overhangende wilgentak boven het water. Op de plas naast de telpost verblijven groepjes Smienten, Krakeenden, Kuifeenden, Slobeenden en een enkele Dodaars. Vanuit het bos roepen Matkop, meerdere Grote Bonte Spechten, een Bladkoning (Vrij zeldzaam) en een Vuurgoudhaantje (één van de mooiste vogeltjes om tegen te komen). Wat betreft trekvogels horen we Kolgans en Grauwe Gans, Graspiepers, Vinken en af en toe een Zanglijster overvliegen. Ook laten twee Reeën zich leuk bekijken voor de telpost.
Gelukkig maken bijna alle vogels geluid tijdens het vliegen, en zijn dus met zekerheid op naam te brengen dankzij de trekroepjes die ze maken. Langzaam maar zeker trekt de mist op, en zien we steeds meer wolken, blauwe lucht en de zon. De temperatuur wordt hierdoor ook steeds iets prettiger, van ‘waterkoud’ naar ‘redelijk aangenaam’ tot ‘zeer aangenaam’. Rond 09:30 is de meeste mist opgelost, en zijn ook de hoogvliegers zoals ganzen te zien, en dus precies te tellen.
De piek (meeste aantallen trekvogels deze dag) lijkt te liggen aan het begin van de middag, wanneer er ook langzaamaan meer roofvogels in het luchtruim worden gezien, die gebruik maken van de thermiek (Warme opstijgende lucht) en gaan zweven. Naast grote aantallen Buizerds, voornamelijk Sperwers, Torenvalken en een enkele Bruine Kiekendief. In de middag ook zo nu en dan wat overtrekkende meeuwen, vooral Kokmeeuw en Stormmeeuw. Uiteindelijk ook een handvol Boerenzwaluwen,Grote Gele Kwikstaarten, Zwarte Mezen, Staartmezen en een enkele Keep. Het meest vertegenwoordigd zijn Kolgans (112), Smient (113), Sijs (100), Zanglijster (99) en met stipt op nummer één Graspieper met 162 exemplaren.
Hoogtepuntjes van de dag waren:
- 53 overtrekkende Buizerds, een recordaantal voor de trektelpost
- Een overvliegende Slechtvalk met prooi
- Een juveniele Havik ter plaatse
- één of meerdere Bladkoningen ter plaatse
- Een Bokje (soort snip) ter plaatse voor de telpost die zich even mooi liet zien
- Een Koekoek (Fenologisch gezien een leuke waarneming voor oktober)
- Een overvliegende IJsgors
- Meerdere groepjes Kruisbekken overvliegend
Voor alle soorten en aantallen van deze dag, zie hier de totale telling op http://www.trektellen.nl: Euro Birdwatch 2015, Leeuwarderbos
Wat mij betreft was het een geslaagde en gezellige Euro Birdwatch, ondanks dat er minder vloog dan vorig jaar.
Een nieuwsitem + radioraportage over de Euro Birdwatch: Euro Birwatch 2015 Omrop Fryslan en Euro Birwatch 2015 Nu.nl
Meer informatie over de Euro Birdwatch: Euro Birdwatch 2015 en resultaten
NATUURVERSLAVING 