1000-soortendag Leeuwarderbos

28 juni 2015, 1000-soortendag Leeuwarderbos

Op zondag 28 juni vond in het Leeuwarderbos de 1000-soortendag plaats. Op deze dag zijn verschillende deskundigen op pad geweest in het Leeuwarderbos, met als doel het vaststellen van zoveel mogelijk soorten. Er vonden ook activiteiten plaats zoals excursies op het gebied van vogels, vissen, waterbeestjes en vlinders. Jeroen Breidenbach en Merel Zweemer hadden mij uitgenodigd om samen met hun deel te nemen aan deze dag, en dat ik me vooral zou richten op de aanwezige flora van het Leeuwarderbos.

En dus reis ik de avond vanaf Velp naar Leeuwarden. Laat op de avond arriveer ik bij Merel en Jeroen thuis, waar we gezamenlijk iets drinken en het programma voor de 1000-soortendag doornemen. Er is besloten om al 05:00 te gaan trektellen op de telpost van het Leeuwarderbos. Uiteindelijk besluiten we rond 01:30 maar te gaan slapen, voor zover dat nog kan 😉

En dan gaat om 03:45 de wekker, dat was een snel en kort nachtje, maar er staat een mooie dag op ons te wachten. Om 04:30 stap ik op de fiets, en tref ik om 05:00 weer Jeroen en Merel op de telpost van het Leeuwarderbos. In de dikke twee uur dat we hier verblijven zit ik al gauw op de 65-70 plantensoorten, waaronder Rode Waterereprijs, Valse Voszegge, Slipbladige Ooievaarsbek, Moeraswalstro en Moeras vergeet-mij-nietje. Ook de nodige vogels laten zich zien, waaronder overvliegende Kemphanen, een Appelvink en een mannetje IJsvogel naast ons op de telpost, die zich leuk door de telescoop laat bekijken. Vanuit de bosjes en kruiden zingen Bosrietzanger, Zwartkop, Heggenmus en Grasmus. Ook wijzen Jeroen en Merel mij enkele soorten korstmossen aan, erg leuk en leerzaam. Het mooiste deze ochtend was natuurlijk de zonsopkomst, een ‘compensatie’ voor het veel te vroege opstaan.

IMG_20150628_060002 — Rond 05:00 op telpost Leeuwarderbos, genieten van een fraaie zonsopkomst

default

IMG_20150628_060051 — Het was rond 05:00 nog verrassend fris toen de zon er nog niet helemaal was, maar als ie er eenmaal was, werd het een stuk aangenamer

Daarna maken we een wandeltocht door het Leeuwarderbos, waar we ook weer de nodige soorten zien. Tijdens deze wandeling leer ik weer wat nieuwe soorten kennen, waaronder enkele slakken, vliegen en gallen. Leuk om zo van elkaar te leren. Wat mooi is om te zien, is dat het Leeuwarderbos langzaam maar zeker een afwisselender en wat ouder bos aan het worden is, wat ten goede komt aan de biodiversiteit. Een bos met meer open plekken waar nieuwe planten en dieren een kans krijgen om zich te vestigen, kruidenrijke bosranden waar veel insecten kunnen leven en verschillende bosetages: moslaag, kruidlaag, struiklaag en boslaag.

Valse Voszegge, een soort die veel langs de waterkanten is te vinden in het Leeuwarderbos

Tijdens de wandeling zien en horen we Kruisbekken en zelfs een Sijs overvliegen. Een groepje Putters, watervogels zoals Knobbelzwaan, Kuifeend, Fuut en Waterhoen, nee, aan vogels geen gebrek. Even later gaan we naar camping Taniaburg, wat vandaag de uitvalsbasis is, en van waaruit excursies starten. Ook de camping wordt volledig op de kop gegooid en uitgekamd op alle soorten. Hier zien we weer wat nieuwe plantensoorten, spinnen, vlinders en kevers. Op de muren en tussen de bestrating van de camping groeien ook korstmossen en mossen zoals Parapluutjesmos. Om 10:00 nemen we deel aan een excursie door de heemtuin, gelegen aan het Leeuwarderbos. Tijdens deze excursie maken we kennis met de (vaak aangevoerde) plantenrijkdom van de heemtuin en de insecten die hier van profiteren.

IMG_20150628_111917 — Paartje Knobbelzwaan

’s Middags sluiten we aan bij een vissen- en waterbeestjes excursie. Enkele vissen die worden gevangen zijn Zeelt en Snoek, verschillende zoetwaterslakken, amfibieën zoals Kleine Watersalamander en Bruine Kikker. Ook zien we enkele libellensoorten zoals Bloedrode Heidelibel, Grote Roodoogjuffer en Grote Keizerlibel. Het grootste gedeelte van de middag spenderen we in de schuur van de camping, dit vanwege de aanhoudende regen. Gelukkig zijn er genoeg waterdiertjes gevangen door de kinderen die deelnamen aan de excursies, en die moeten worden gedetermineerd. De kinderen konden met behulp van boekjes en zoekkaarten meehelpen met het op naam brengen van soorten.

IMG_20150628_144019 — Vrouwtje Bloedrode Heidelibel

IMG_20150628_151455 — Klein Snoekje, gevangen door de kinderen met schepnet

’s Avonds na het avondeten als het weer droog is, maken we nog een mooie avondwandeling door het Leeuwarderbos. Echt veel nieuwe soorten voor deze dag zien we niet meer. Maar we genieten van het bos en haar steeds meer natuurlijk wordende karakter. Het Leeuwarderbos bestaat grotendeels uit boomsoorten zoals Ratelpopulier, Es, Zomereik, Gewone Esdoorn, Ruwe Berk en wilgensoorten, met daaronder een struik- en kruidlaag bestaand uit soorten zoals Gewone Vogelkers, Grote Brandnetel, Geel Nagelkruid, Akkerdistel, Speerdistel, Wilde Lijsterbes, Riet, Rietgras en Fluitenkruid. Tijdens de zware najaarsstorm van oktober/november 2013 zijn veel populierenbomen als luciferhoutjes geknakt, waardoor er nu veel staand en liggend dood hout te vinden is. Dit dood hout is van groot belang voor veel vogels, insecten, mossen en paddenstoelen, dood doet leven. En door de toename aan open plekken zullen er meer plantensoorten opkomen.

Met al en al een leuke dag waarbij veel kennis werd gedeeld en verspreid. Uiteindelijk zijn er deze dag ruim 450 soorten gevonden in het bos, waaronder zeker 35 nieuwe soorten, een prima score voor een dag die deels in het water viel door de regen. Hieronder het aantal soorten van deze dag per soortgroep: