Ik heb er ver naar uit gekeken, maar vrijdag 4 oktober was het dan eindelijk weer zover: Ik maakte me op voor een lang weekend Vlieland. Een weekend lang genieten van ruimte, rust, de wind en vogels. Je zou kunnen zeggen dat ik er best aan toe was, 15 oktober vorig jaar was ik voor het laatst op mijn favoriete Waddeneiland.
Mensen die mij een beetje kennen weten dat ik graag op Vlieland kom. De overige Waddeneilanden zijn ook leuk, tuurlijk. Maar Vlieland heeft voor mij een bepaalde sfeer die ik niet ervaar op de overige Waddeneilanden. Zeker niet op Texel, waar ik nauwelijks een eilandgevoel ervaar. Al bij aankomst op het eiland is het eerste wat je ziet stoplichten, dus ja.
“Deception Tours”
De eerste keer dat ik naar Vlieland ging, was in september 2010 met als doel het zien van een dwaalgast, een Noordse Waterlijster. Sindsdien heeft Vlieland een aantrekkingskracht op mij. Ieder najaar vinden de “Deception Tours” plaats op Vlieland, verdeeld over drie weken waarbij zoveel mogelijk vogelaars het eiland afzoeken naar schaarse en zeldzame vogels. Het eerste Deception Tours (DT) weekend vindt plaats in half september, het tweede weekend begin oktober en het derde weekend doorgaans eind oktober. Ieder najaar is het weer een verassing wat er gevonden wordt op dit prachtige eiland. Vrijwel gegarandeerd worden er “gewone” zeldzaamheden gevonden, zeldzaamheden die normaal zijn voor de tijd van het jaar, zoals Bladkoning, Grote Pieper, Ortolaan, Europese Kanarie, Dwerggors, Roze Spreeuw en Draaihals.
Maar soms worden er zeldzamere soorten gevonden zoals Bergfluiter, Raddes Boszanger, Roodkopklauwier of Bosgors. Enkele keren zijn er zelfs Noord-Amerikaanse zangvogels vastgesteld, zoals de Noordse Waterlijster die in 2010 voor het eerste werd vastgesteld in Nederland. In oktober 1996 was het ook goed raak op Vlieland tijdens de Deception Tours, met een Mirtezanger (Ook de eerste keer voor Nederland) en een Roodoogvireo (Nog geen 10 keer waargenomen in NL). Op Vlieland zijn ook leuke biotopen te vinden voor dwaalgasten.
Gezelligheid en vogels
Als ik vrijdagavond 4 oktober om 19:00 de eerste stap op de veerboot van de Rederij Doeksen zet, blijkt maar weer eens hoe klein de wereld is. Een neef van mij, Dick van der Meer, kom ik voor het eerst in vele jaren weer tegen. Toen ik nog klein en jonger was, bracht ik veel tijd met hem door bij familie in Friesland. Terwijl we samen boven op het dek zitten, hebben we mooi de tijd om over van alles bij te praten. Herinneringen ophalen van vroeger, elkaar vragen hoe het gaat in het leven, en wat ons naar Vlieland brengt. Intussen genieten we van een mooie zonsondergang en kleurrijke wolkenpartijen (FOTO!). Als we arriveren op Vlieland, leer ik Dick’s vriendin kennen, en lopen we naar Hotel- en restaurant Zeezicht. Ik zoek mijn gezelschap voor het komende weekend op: Folkert Jan Hoogstra, Theo van Veenendaal, Merel Zweemer en Iris Bro. Zij zitten een hapje te eten op het verwarmde terras. Ik bestel een koffie en zal komen gesprekken op gang. Er werd ’s middags op het eiland een Kleine Spotvogel ontdekt die voor veel vogelaars was weggelegd, maar niet voor Folkert Jan e.a. Deception Tours doet zijn naam bij deze eer aan. 
Op het terras treffen we Pieter Doorn, die druk bezig is met een landelijke jaarlijst, hem zullen we nog vaker tegen gaan komen dit weekend. Na Pieter te hebben gesproken, vertrekken we. Ik geef Dick een hand en vertrek met mijn gezelschap richting natuurkampeerterrein Lange Paal. Deze camping is traditiegetrouw onze uitvalsbasis, weer of geen weer. Een gezellige avond met lekkere drankjes in kaarslicht volgt. Vele gesprekken over vogels, tripjes, twitches en opmerkelijke momenten uit het verleden komen aan bod, onder het genot van jankende gitaren van Mark Knopfler en zijn Dire Straits.
Na een niet eens zo heel verkeerd nachtje slapen ben ik samen met Folkert Jan, Merel en Iris zaterdag 5 oktober al vroeg uit de veren voor een ochtendwandeling. Er is ontzettend veel vogeltrek op gang. Groepen lijsters en vinken scheren ons om de oren. In het bos rondom de camping horen we Roodborst, Grote Bonte Specht, Boomkruiper, Keep en een Havik.
We maken een lange wandeling door de Lange Paal, de duinen bij Lange Paal, vervolgens lopen we via de Nieuwe Eendenkooi richting de Waddendijk. We zijn getuige van veel vogeltrek en weergaloze wolkenpartijen. Zoals gewoonlijk kan ik het niet laten om wat plaatjes te schieten met mijn onmisbare telefoon. We zien veel leuks: Kepen, Kruisbekken, Sijsjes, Goudhaantjes, Koperwieken, een Beflijster, Vuurgoudhaan, Grauwe Vliegenvanger, een mogelijke Dwerggors en een roepende overvliegende Grote Pieper.
Een groot deel van het eiland hebben we aan het eind van de dag alweer gehad. ’s Middags wezen zoeken naar een Sperwergrasmus op de Oostpunt van het eiland, deze werkte niet mee en hield zich diep in de bosjes gedeisd. Hier wel enkele Heggenmussen en een mooie Zwarte Roodstaart. Meerdere keren zoek ik de toppen van struiken af voor zover ik kan kijken, op de hoop een klauwier te ontdekken. Ook turen we even over de Noordzee, op de hoop op wat zeevogels. Het is vrij rustig op zee, groepen meeuwen (Kleine Mantelmeeuw en Zilvermeeuw voornamelijk), een Drieteenstrandloper, een Rosse Grutto en een Gewone Zeehond. Even ten noorden van Oost-Vlieland (dorp), doen we ons tegoed aan loempia’s tijdens een pauze. Dit keer geen Vietnamese, maar echte “Vlienamese” loempia’s. Er zijn maar weinig mensen die kunnen zeggen “Vlienamese” loempia’s te hebben gegeten.
Spannende Izabelklauwier spec. bij Bomenland
We besluiten na onze maaltijd richting de westkant van het eiland te fietsen, alvorens inkopen te doen bij de lokale supermarkt. Eerst gaan we nog zoeken naar een gemelde Bladkoning aan de rand ten noorden van het dorp, ook deze werkt niet mee ondanks intensief zoeken. Wel komen we hier Wietze Janse tegen, die ons zojuist meld dat er een spannende Izabelklauwier spec. is gevonden bij Bomenland. Mijn hart begint gelijk sneller te kloppen, Izabelklauwier spec. kan maar twee soorten betreffen: Of Daurische Klauwier, of Turkestaanse Klauwier. Deze twee soorten lijken nogal op elkaar, zeker vanaf een afstand. Indien het een Turkestaanse Klauwier betreft, zou het een nieuwe soort voor mij zijn, en zou ik tevens alle klauwieren die in Nederland zijn vastgesteld hebben gezien, een fijne gedachte. We besluiten snel boodschappen te doen, om vervolgens snel richting Bomenland te fietsen. Bomenland is overigens het laatste bosgebied als je richting het westen gaat.
Het wil in de supermarkt niet zo vlotten, een lange rij mensen en een kassa die niet meewerkt. Het zorgt voor spanning bij ons vogelaars. Na het afreken spoeden we ons naar onze fiets en rijden we naar de klauwier, hopend op een Turkestaanse Klauwier uiteraard (Ook voor Folkert Jan nog een nieuwe soort). Onderweg komt dan toch het bericht binnen via Dutch Bird Alerts dat het om een Daurische Klauwier gaat. Ik had het eigenlijk wel verwacht, aangezien Turkestaanse Klauwier nog maar twee keer is vastgesteld in Nederland, in tegenstelling tot Daurische Klauwier die +/- tien keer is vastgesteld.
Desondanks haasten we ons toch, klauwieren zijn altijd leuk. Er blijkt veel belangstelling voor deze dwaalgast, meerdere groepen vogelaars staan opgesteld in de duinen, voorzien van telescopen. Als ik het goed heb, betreft deze Daurische Klauwier de negende of tiende waarneming voor Nederland. Theo toont mij de Daurische Klauwier door zijn telescoop, en de vogel zit vrij ver weg in een struik. Later komt de vogel dan toch dichterbij en is te zien het grote groene sabelsprinkhanen verorberd. Op deze plek is tevens een Grauwe Klauwier aanwezig.
Na lange tijd te hebben genoten van deze vogel, welke ik slechts één keer eerder had gezien in Nederland (Bij Den Helder, 2010), vertrekken we langzaam weer richting de camping. Natuurlijk gaan we eerst het wad afzoeken op leuke soorten. Dit resulteert in het zien van Zilverplevier, Kanoet, Groenpootruiter, Pijlstaart en vele honderden Bergeenden en Bonte Strandlopers. Op de achtergrond horen we zelfs nog een Bladkoning roepen, en vliegt er een enkele Kruisbek en Keep over.
Een rustige zondag
De volgende dag wandelen we over eerst een stukje langs de Kroonspolders, vervolgens een deel van de Vliehors. Hier stoten we een Boompieper op, die al roepend de wieken neemt. Even denken we aan een Siberische Boompieper. Opvallend is dat het nogal warm is voor de tijd van het jaar. We lopen, klimmen en zoeken heel wat af, geen wonder dat we beginnen te zweten na verloop van tijd. Van 11:00 tot 12:00 nemen een kijkje bij het vogelringstation. Hier worden vogels gevangen en geringd voor wetenschappelijk onderzoek. De vangst bestaat tijdens ons bezoek uit Baardman, Tjiftjaf, Kleine Karekiet, Vink, Pimpelmees en Winterkoning. Erg leuk om deze beestjes eens van zeer dichtbij te bekijken. Na 12:00 worden we minder fanatiek in het vogelen, en doen we het rustiger aan. Theo, Merel en Iris pakken hun spullen in, om de boot van 17:00 terug te nemen naar het vaste land. Jeroen Breidenbach komt ook nog even langs, en rond 15:00 fietsen we naar het dorp waar we een terrasje pakken. Hier vliegen nog twee roepende Grote Gele Kwikstaarten over. Om 17:00 nemen ik en Folkert Jan afscheid van Theo, Jeroen, Merel en Iris. Folkert Jan en ik besluiten onze loempiakraam weer op te zoeken “Vlienamese loempia’s”. Gelukkig blijkt deze nog open bij aankomst. De loempia’s glijden er goed in. Verder is het om ons heen qua vogels doodstil te noemen, We horen helemaal niks. We besluiten ’s Avonds niet te laat te gaan slapen, aangezien we maandagochtend de boot van 07:00 hebben.
En voor we het weten is het weekend weer voorbij, en staan we weer in Harlingen. Folkert Jan zet me af op station Leeuwarden waar ik vriend en oud huisgenoot Robert Pater tegenkom, ja de wereld is klein. Om 11:30 precies arriveer ik weer in Almere, en begin ik vol goede zin aan een nieuwe week. Vlieland was weer heerlijk, en ik kan nu al niet wachten voor de volgende keer!
NATUURVERSLAVING 