Op zaterdag 18 september 2010 kwam ik terug van een dagje Veluwezoom op mijn toenmalige studentenwoning in Arnhem (Geitenkamp). Toen ik op mijn kamer was kroop ik gelijk zoals bijna altijd achter mijn laptop om te kijken of er ergens in Nederland een bijzondere vogel was gevonden. In het najaar moet men rekening houden met alles, zo ook met extreme dwaalgasten.
Toen ik op de hoofdpagina van http://www.waarneming.nl keek wreef ik een paar keer in mijn ogen… Er stond een zeldzame soort vermeld waar ik toendertijd nog nooit eerder van had gehoord; er was die zaterdagmiddag een heuse Noordse Waterlijster ontdekt op Vlieland. De vogel was ontdekt door vogelaar Ben Gaxiola. In dat bewuste weekend vondt op Vlieland de ‘Deception Tours’ plaats. Een soort vogelevenement waarbij men op zoek naar zoveel mogelijk schaarse en zeldzame vogelsoorten. Elk najaar wordt er op de Wadden wel één of meerdere zeldzame vogelsoorten ontdekt. Bestemmingen zoals Texel en Vlieland zijn dan in het najaar ook zeer populair bij menig vogelaar. Elk jaar is het weer een verrassing wat voor megaknaller er wordt gevonden.
Het was de eerste keer dat de Noordse Waterlijster Nederland aandeed. Het was tevens de 500e vogelsoort ooit in Nederland vastgesteld. Ook in de rest van Europa is deze soort zeer zeldzaam met slechts een handjevol waarnemingen (6 in Groot-Brittanië, 3 in Ierland- en 1 exemplaar in Frankrijk).
In de loop van de avond verschenen de eerste platen op het netwerk. Zowel op waarneming.nl als op Dutch Birding. Prachtige foto’s van deze Noord-Amerikaanse zangvogel die mij in eerste instantie wel wat deed denken aan een Koperwiek. Er waren die zaterdag nog een handvol geluksvogels van het vasteland die de vogel op de dag van ontdekking nog hebben mogen aanschouwen. De daaropvolgende zondag was het even spannend, zou de vogel nog aanwezig zijn? Maar gelukkig was het niet lang wachten op de verlossende melding dat de vogel nog steeds in de ‘Oude Eendenkooi’ van Vlieland aanwezig was. Die dag hebben naar schatting 200 tot 250 vogelaars van heinde en verre de vogel gezien.
Al vanaf zaterdagavond zat ik te beramen om op één of andere manier op Vlieland te komen. Maar een tochtje Arnhem-Vlieland kost al gauw wat in het weekend, dus gokte en hoopte ik dat de vogel nog wel even zou blijven zitten. Maandag, werd alweer gauw duidelijk via Dutch Birding, dat de vogel nog steeds aanwezig was. Ook maandag door gebrek aan tijd niet heengegaan. Toevallig hoorde ik op school een groepje klasgenoten praten die de volgende dag van plan waren naar Vlieland af te reizen. Al gauw voegde ik mij in het gesprek; eerst even kennis gemaakt uiteraard, zo lang zat ik immers nog niet in Velp op school… Al snel bleek ik een paar van naam te kennen, namelijk Teun van Kessel, George Tanis en Piet Admiraal. Zij hebben net als mij een grote interesse in vogels. Nog 2 anderen die ook naar Vlieland meegingen waren Wouter Jansen en Thijs Gerritsen. Uiteindelijk hebben we wat e-mailadressen- en telefoonnummers uitgewisseld en afgesproken om die maandagavond via MSN een tijd- en plek af te spreken om met zijn allen bijeen te komen. We hadden afgesproken om 8:00 met de trein te vertrekken vanuit Arnhem.
Na een kort nachtje slapen ging om ongeveer 6:30 de wekker. Gelijk opgestaan, ontbeten en rond 7:30 de bus vanuit Geitenkamp naar Arnhem Centraal. Om 8:00 precies vertrokken we met de trein richting Harlingen-Haven. Het begin van de treinrit mag omschreven als zeer zenuwslopend; “als ie maar niet gevlogen is, zou ie er nog zitten?”. Ik maakte een flauw grapje onderweg door te zeggen dat de vogel hoog richting naar Noordoost weggevlogen was. Flauwekul natuurlijk, want niet lang na de grap kan ik iedereen gerust stellen met de melding dat de vogel weer is gezien. Dit was ongeveer iets voordat we in Zwolle waren. Eigenlijk had ik er ruimschoots vertrouwen in dat de vogel ook de dinsdag er nog wel zou zitten.
Na een lange treinreis van ongeveer 3,5 uur kwamen we aan in de haven van Harlingen. We moesten hier wel even wachten tot de boot naar Vlieland. Uiteindelijk vertrok om 14:00 vanuit Harlingen de boot naar Vlieland. Omdat we de veerdienst hadden, kwamen we pas ruim 2 uur later aan in de haven van Vlieland. Eenmaal aangekomen, haasten we ons snel naar de dichtstbijzijnde fietsverhuurder. Het kon allemaal niet snel genoeg gaan en de spanning liep hoog op. We kwamen al veel breedgrijnzende vogelaars tegen die ‘m al gezien hadden, ook recent. Dit gaf ons weer even goeie moed en eenmaal op de fiets kwamen we alleen maar meer blije gezichten tegen die op terugweg naar huis waren. Intussen werd de kans op het zien van de Noordse Waterlijster wel steeds groter voor ons. Tevens denk ik dat ik de 6 km. afstand vanaf de Haven naar de Oude Eendenkooi van Vlieland in een recordtempo heb afgelegd… Onderweg bontste mijn hart van verlangen, liep het zweet me over de rug- en ik kon ik bijna geen blije gezichten meer zien die ons herhaaldelijk toeriepen “hij zit er nog”, hij zit er nog”- en de vogel is gevlogen hoor”. Het zijn ingrediënten die allemaal bij ‘Twitchen‘ horen. Onderweg zagen we ook leuke vogelsoorten zoals vele Eiders, Tapuiten en Paapjes. Verderop vloog de Torenvalk voor ons uit. Na flink trappen dachten dat we er waren, maar we waren één plekje te vroeg, dus gauw nog even doorgetrapt tot we uiteindelijk bij de bewuste plek, de Oude Eendenkooi aankwamen. Vroeger werden in deze voormalige eendenkooi in het wild levende eenden gelokt en gevangen voor de consumptie. Thans is het eigenlijk niet meer dan een bosje met middenin een waterpartij. Onderweg op de fiets ondanks de haast toch een leuk beeld gekregen van Vlieland al en het verbaasde me niks waarom men hier graag vogelt, het hele eiland is ideaal om te vogelen. Het is een klein eilandje en goed toegankelijk.
Toen we bij de Oude Eendenkooi waren aangekomen moesten we nog klein stukje een fiets/wandelpaadje in waarna we op een gegeven moment onze fietsen dropten en het bosje inliepen. Mijn eerste indruk was wat voor mooie, magische plek het eigenlijk was, tegelijkertijd viel op hoe onoverzichtelijk de plek wel niet was, vooral om een lijster te vinden. We kwamen snel een handjevol vogelaars tegen die al een tijdje zaten te wachten op de vogel. Inmiddels kregen we te horen dat de vogel al een tijdje al beeld was. Dat is niet erg hoopvol, maar we bleven allemaal rustig en geduldig wachten op ‘het’ moment. Tijdens het wachten konden we gauw wat zangvogels noteren zoals Winterkoning, Roodborst, Zwartkop en Boomkruiper. Erg leuk voor de tijd van het jaar was een Grauwe Vliegenvanger en een Keep in de top van een Eik. Een Grote Bonte Specht was druk bezig met hakken. Maar nog steeds geen spoor van die ene dwaalgast. Inmiddels hadden 2 andere vogelaars de moed opgegeven en namen de eerstvolgende boot naar het vasteland terug. Wij daarentegen bleven gewoon geduldig wachten, we hadden inmiddels sowieso al besloten om de nacht door te brengen op Vlieland. Voor we het wisten was er 3 kwartier verstreken en steeds werden we voor het lapje gehouden door een Roodborst die zich opvallend gedroeg. Het beestje dook namelijk steeds op aan de waterkant. De Noordse Waterlijster leeft ook hoofdzakelijk nabij water namelijk. Niet raar was het toen we dan ook steeds teleurstellend naar een andere vogel zaten te kijken.
Maar na een dik uur wachten is dan daar het moment waar we de afgelopen paar dagen ‘kwijlend’ naar uit hebben gekeken. Vlak voor ons, op slechts enkele meters afstand zag ik weer iets verdachts bewegen op de oever. Toen ik de vogel volop in mijn kijker had, leek het alsof mijn hart stil stond. Daar zat ie dan, de Noordse Waterlijster!!! Was een gaaf beestje, een enigszins plompe vogel met zwaar gestreepte onderdelen, een enorme wenkbrauwstreep, bruingroene egale bovenkant en een relatief korte staart die wippend op- en neer ging. Snel waarschuw ik de anderen die vanuit andere plekken vlakbij zaten te posten. “Jongens, ik heb ‘m, volop in beeld,”. Snel spoedden ze zich naar mij toe en geef ik snelle aanwijzingen waar de vogel zich zou bevinden. Grappig, alles gebeurt op zo’n moment in een oogwenk, en je hersenen werken plotseling héél snel. Helaas slaat even het noodlot toe, de vogel vliegt plots op naar de overkant en verdwijnt tussen struweel. De rest heeft slechts een glimp van de vogel kunnen opvangen, maar echt overtuigd is het dan nog niet voor hun. Gelukkig laat de vogel zich hierna weer meerdermalen kort maar mooi zien op de oever waarbij hij ook mooi aan foerageren was. Fantastisch, wat een vreugde, felicitaties volgen. Dit soort momenten daar doe je het uiteindelijk voor. Uiteindelijk verdween de vogel weer en hielden we het voor gezien. We gingen met een zeer voldaan gevoel weg en de rest van Vlieland verkennen.
De al geruime tijd aanwezige Roodkopklauwier was het tweede doel. Voor mij persoonlijk geen nieuwe soort, maar wel een hele leuke bijvangst naast de Noordse Waterlijster. Bovendien een buitenkansje aangezien deze ook deze dag veel gemeld was. Nadat we kort de toppen van struwelen afgezocht hadden liet de vogel zich al gauw jagend zien. De juveniele vogel was op zijn gemak insecten aan het vangen waarbij hij zich bijzonder fraai liet bewonderen. Nadat ook dit doel geslaagd was besloten we het dorp in te gaan voor een welverdiende maaltijd. Hierna hebben we een slaapplek uitgezocht in de zachte duinen en hebben we met behulp van 2 dekzeilen, bij elkaar gesprokkelde takken- en onze fietsen een soort van ‘tent’ in elkaar geflanst, zodat we toch droog met een ondergrond en een dak boven onze hoofden konden gaan slapen. Voor het slapen gaan hebben we eerst even bijgepraat over deze lange, maar succesvolle dag. ’s Nachts kregen we flink wat van de najaarstrek mee, trekkende Boompiepers, Zanglijsters, Merels, Graspiepers en Watersnippen volgden elkaar in rap tempo op. Eerlijk gezegd heb ik amper 2 uur geslapen deze nacht. Het was toch ietsje frisser dan ik had gedacht ondanks dat ik een dikke trui had aangetrokken. Dit was weer een goeie les voor mij. Een deel van de nacht doodde ik de tijd door wat door de duinen te wandelen en op internet te kijken. De nacht leek overigens eeuwig te duren.
De volgende dag vroeg op de fiets gestapt om een ontbijt bij de super te halen, maar eerst nog even snel het eiland verkend waarna we nog leuke vogelsoorten scoorden zoals Havik, Grote Gele Kwikstaart, Kruisbekken- en de eerst arriverende Kramsvogels. Tijdens het bezoek aan de supermarkt kwam ik er ineens achter dat ik mijn portemonnee kwijt was. Dat was de prijs die ik moest betalen voor de Noordse Waterlijster. Later nog de hele duinen uitgekamd, maar niks gevonden. Das was even balen. Hierna maar naar het gemeentehuis van Vlieland gefietst om aangifte van verlies te doen. Hier moest ik een formulier invullen waarna ik weer weg kon. Een paar dagen later kreeg ik een telefoontje vanaf Vlieland dat mijn portemonnee terug was gevonden. Zul je net zien als je net al je pasjes hebt laten blokkeren uit veiligheidsoverweging. Naja, eind goed, al goed.
We zijn die woensdag nadat ik naar het gemeentehuis was geweest om aangifte te doen, als een speer weer naar de fietsboer gefietst om onze fietsen in te leveren om vervolgens snel op de boot naar Harlingen te stappen. Onderweg was ik ook zo’n iemand met een brede grijns op zijn gezocht, de hele tocht naar Arnhem toe… ondanks dat ik zonder portemonnee zat…
We mogen onszelf gelukkig prijzen, want wij zijn de laatsten die de vogel nog gezien hebben die bewuste dinsdag. Woensdag was de vogel spoorloos, ondanks door nog zeer intensief speurwerk van veel vogelaars. Ook de daarop volgende dagen bleven zoekpogingen negatief. Wanneer zal de volgende Noordse Waterlijster Nederland aandoen? Reken er maar op dat dat lang gaat duren. Op die vraag kan ik geen antwoord geven. Wel blijf ik het verbluffend vinden dat zo’n klein vogeltje duizenden kilometers kan vliegen, en uiteindelijk op Vlieland terechtkomt. Een harde rugwind speelt hierbij een grote rol. Mogelijk is de vogel ook deels meegelift op schepen en andere drijvende objecten. Waarschijnlijk heeft ie de weg nooit weer teruggevonden…
NATUURVERSLAVING 