Intro
Op dinsdag 21 november zit ik in de bus van Groningen naar Beetsterzwaag. Ter hoogte van de bushalte/parkeerplaats P+R Hoogkerk, bij Peizermade, kan ik vanachter het raam de Zwarte Ibis zien lopen die hier al enige tijd verblijft in de weilanden en het plas-dras. Een leuke soort voor de november-statistieken en mijn 2e waarneming van deze schaarse soort dit jaar. In mei ontdekte ik met Siska 2 vogels in het Lauwersmeer.

Dan stuurt Folkert Jan een foto door van een Renvogel in Frankrijk, de 13e waarneming van deze uit het verre zuiden (of Midden-Oosten) afkomstige steltloper voor het land. In 2021 mocht vogelend Nederland genieten van een exemplaar in het Noordhollands Duinreservaat. Ik beantwoord het appje van Folkert Jan met de woorden: “Hopelijk krijgen wij ook nog een leuke verassing uit het zuiden, bijvoorbeeld Vorkstaartplevier of Rotszwaluw“.


De volgende dag (woensdag 22 november), wordt deze wens bijna vervuld. Er komt rond 11:30 een melding door van een waarschijnlijk langsvliegende Rotszwaluw langs de telpost Kustweg, bij Lauwersoog. Helaas wordt deze spannende vogel, ondanks zoeken in de omgeving, niet meer waargenomen. “Het was ook eigenlijk te mooi om waar te zijn”, dacht ik bij mezelf, jammer. Maar 4 dagen later zou de vurige wens om eindelijk eens een Rotszwaluw te zien, alsnog in vervulling gaan.
26 november 2023
Op zondag 26 november heb ik bewust geen wekker gezet. De dag ervoor ben ik met Nico naar de SOVON-dag in Barneveld geweest. Een leuke, inspirerende en ook gezellige dag met interessante lezingen en mooie filmvertoningen. Tussen de lezingen door veel bekende gezichten gezien en de vele standhouders en kraampjes bezocht. Kortom: een geslaagde maar ook vrij lange dag. Het plan was om de zondag lekker rustig aan te doen. ’s Ochtends hardlopen en ’s middags eventueel met Siska nog een rondje vogelen in de omgeving van Groningen. Als we aan onze eerste kopje koffie zitten overheerst de rust, maar daar komt spoedig verandering in.
Om 10:19 komt er een piepje binnen op mijn telefoon, een Dutch Bird Alert. Toch weer spannend, wat zal het zijn? Als ik de melding zie wordt ik meteen enthousiast, maar weet ik toch voor mijn doen rustig te blijven. “Rotszwaluw, niet ver van Nijmegen”, zeg ik tegen Siska. Siska voelt de bui wel hangen, maar heeft nog niet meteen de ernst door van deze melding. Ook omdat ik relatief rustig ben. Als ik haar vertel dat Folkert Jan al onderweg is en het ook voor mij nog een nieuwe soort betreft, twijfelen we geen moment. We pakken onze tassen, eten en drinken mee, verrekijker niet te vergeten. Nog een kopje koffie mee in de auto. En zo krijgt deze rustige zondag een geheel andere invulling. Nu maar hopen dat het geluk aan onze zijde is en de Rotszwaluw even blijft hangen. De exacte locatie betreft langs de Waal, in de Klompenwaard, ter hoogte van Doornenburg.

Onderweg naar Doornenburg zien we vele Grote Zilverreigers, tientallen. Terwijl ik deze invoer op waarneming.nl vertel ik Siska wat meer over de Rotszwaluw. Het betreft in Nederland pas de 10e waarneming van deze uit Zuid-Europa, Noord-Afrika en Midden-Oosten afkomstige zwaluw. De afgelopen jaren deed deze soort meerdere keren Nederland aan, maar vaak ging het om langsvliegende vogels die niet twitchbaar waren. Zo vloog er op 8 november 2020 een vogel langs Breskens en op 10 juni 2021 een vogel langs Dishoek. Vorig jaar op 22 november verbleef kortstondig een vogel langs de westkust van Texel. Deze vogel was ongeveer 2 uur twitchbaar en vloog heen en weer tussen verschillende plekken. Deze 9e Rotszwaluw voor het land was alleen weggelegd voor mensen die al op Texel waren, of mensen die meteen na de eerste melding zijn gaan rijden.
Onze rit verloopt voorspoedig en voor we het weten passeren we Zwolle, Apeldoorn, Arnhem en rijden we stukje bij beetje het rivierengebied in. Via kronkelende dijkjes en zijweggetjes langs de uiterwaarden van de Rijn komt Doornenburg steeds dichterbij. Vlak voor onze aankomsttijd nog een geruststellend ‘piepje in de rug’. De Rotszwaluw laat zich nog steeds fraai bekijken, vliegt soms tot op 1 meter boven de hoofden van vogelaars. Het begint nu wel echt spannend te worden. Nog een paar minuten de zenuwen in bedwang houden, dit kon haast niet meer mis gaan. Maar ja, het blijft een zwaluw, en zwaluwen zijn goeie vliegers. Zo’n beestje kan zomaar van het ene op het andere moment als een stipje in de lucht verdwijnen, om nooit meer terug te keren. Het voelt net zo spannend als de twitch van de Alpengierzwaluw in maart dit jaar.
Als we de dijk oprijden bij Doornenburg zien we al snel een rij auto’s en mensen staan. Auto parkeren en gauw eruit. De zon heeft inmiddels plaatsgemaakt voor donkere wolken en regen, hopelijk geen slecht voorteken. Nee, absoluut niet. We zien vrijwel meteen na het uitstappen de Rotszwaluw vliegen, fantastisch! Al foeragerend vliegt de vogel rondjes boven onze hoofden, regelmatig zeer dichtbij. Een vrij forse zwaluw met brede en spitse vleugels. Grijswit tot bruin van onderen met op de onderzijde van de vleugels donkere onderdekveren die contrasteren. De bovenzijde is vaal bruingrijs. Met de telefoon weet ik enkele matige foto’s en filmpjes te maken.

De vogel geeft een ware vliegshow. Op een gegeven moment lijkt de vogel aanstalten te maken om de Waal over te steken, maar vliegt meteen weer terug naar de plek waar ie de rest van de dag zal verblijven. We genieten intens van de zwaluw en maken nog even een praatje met enkele vogelaars. Ook bedanken we de ontdekker(s) van deze fraaie vogel. Weer een onvergetelijke waarneming van een soort die de laatste tijd vaak door mijn hoofd vloog en die ik vaak opzocht in de ANWB vogelgids.
Rond 13:30 begint het harder te regenen en het licht wordt er ook niet beter op. We besluiten weer langzaam terug te rijden naar Groningen. In Rheden trakteren we onszelf op een pannenkoek, vervolgens maken we een wandeling op de Posbank, op de Veluwezoom. Toen ik nog in Velp woonde, was dit één van mijn vaste vogel- en wandelgebieden. Via een route door het bos rijden we Velp in, vervolgens Rozendaal en al snel zitten we op de snelweg richting Zwolle. Het was een mooi uitje met een Rotszwaluw als hoogtepunt. Mijn 4e nieuwe soort voor dit jaar en absoluut de soort van dit najaar wat mij betreft. Tevens een hele mooie inhaler, want de langdurig aanwezige Maastricht-vogel van 2009 ging aan mijn neus voorbij.
Van 30 november tot 12 december 2009 verbleef een Rotszwaluw op- en rondom de Sint Pietersberg bij Maastricht. Toen was ik nog net niet de fanatieke vogelaar/twitcher die ik nu ben. Verder had ik toen een drukke stageperiode waardoor ik mijn bezoekje aan deze vogel bleef uitstellen. Op de dag dat ik eindelijk wou gaan, werd de vogel niet meer gemeld. Ik heb dus 14 jaar gewacht op dit moment, eind goed al goed. De Rotszwaluw staat op het netvlies gebrand. Nogmaals dank aan de ontdekkers en Siska voor het delen in de vreugde.

