Van 23 tot en met 27 juni was ik voor de 5e keer dit voorjaar in de omgeving van Vorden, voor het uitvoeren van BMP veldwerk (broedvogelonderzoek). Het betrof alweer de laatste BMP bezoeken van het jaar. De laatste BMP bezoeken markeren voor mij het begin van het einde van het voorjaar. Het was weer een mooi veldseizoen wat betreft broedvogelonderzoek. Vorden is een mooie omgeving om in te vertoeven.
De laatste BMP rondes zijn vaak het minst interessant en spannend. Het levert vaak geen nieuwe soorten of onverwachte waarnemingen meer op. Veel vogelsoorten zijn zwijgzaam geworden. Soorten als gekraagde roodstaart, bonte vliegenvanger, groene specht en zwarte specht bijvoorbeeld, hoor je nauwelijks nog in juni. Wel leuk is de opleving van boomklevers. Nadat ze in mei zwijgzaam zijn, zijn ze juist in juni weer vocaal. Verder waren een steenuil, kwartel en meerdere bosuilen in de vroege ochtendschemer leuke soorten om de dag mee te beginnen. Naast vogels was het vooral genieten van vlinders die op mijn pad kwamen.
Op maandagochtend 26 juni gaf ik na het afronden van mijn BMP bezoek, een excursie op natuurbegraafplaats Schapenmeer. Een prachtige plek met een mooie diversiteit aan vogels. Tijdens deze excursie kwam een kleine ijsvogelvlinder op ons pad. Het zou de eerste zijn van vele exemplaren. Deze zeldzame en opvallende bosvlinder, die voor de voortplanting afhankelijk is van wilde kamperfoelie, doet het goed in het oosten van het land, waaronder de Achterhoek en Twente. In de jaren 90 deed de soort het erg slecht, maar na 2000 is de soort gestaag toegenomen dankzij gericht natuurbeheer- en herstel. Ondanks de naam zijn het vrij grote vlinders.
’s Ochtends 27 juni kwam ik nog meer exemplaren tegen, vooral in bosranden met bramen, waar de vlinders nectar komen drinken. Ook leuk was alweer mijn 6e grote vos voor dit jaar. De grote vos zat lekker op een boom op te warmen in de vroege ochtendzon. Mooi om te zien hoe goed deze soort het doet in de Achterhoek. Deze grote oranje vlinder wordt op steeds meer locaties waargenomen, ook richting het noorden. Soorten als groot dikkopje en bruin zandoogje vlogen inmiddels ook in grote getale. Bruin zandoogjes kwam ik op enkele extensief beheerde graslandjes soms met enkele honderden tegen. Honderden vlinders bij elkaar, zeldzaam vandaag de dag. Zeker dit jaar waarin we een toch wel matig voorjaar hadden qua dagvlinders.
Tussen het veldwerk door, ging ik op zaterdag 24 juni met Siska een dagje naar Zuid-Limburg. Een dagje Zuid-Limburg in juni staat garant voor leuke soorten. Enkele soorten die je in Nederland uitsluitend in Zuid-Limburg kunt zien, vlogen nu rond. Zo werden er weer meerdere dambordjes gezien en vloog de braamparelmoervlinder weer. Ook de zeldzame kleine weerschijnvlinder was onlangs gesignaleerd. Nog meer bijzonder was de ontdekking van meerdere pruimenpages bij Vijlen. Dit kleine vlindertje, dat net andere kleine pages vaak goed verstopt zit in bomen en struiken, werd voor het eerst in 33 jaar weer waargenomen in Nederland. Of zich hier een populatie zal vestigen, is nog maar de vraag. Maar het is niet ondenkbaar.
Na wat gesteggel met google maps dat ons via de gekste wegen in Duitsland naar Zuid-Limburg navigeert, arriveren we rond 11:00 bij Eys, een klein dorpje niet ver van Heerlen. Hier liggen mooie heuvelachtige bossen en kalkgraslanden. We besluiten eerst op zoek te gaan naar dambordjes en andere leuke vlinders in natuurgebied De Piepert. Het is heerlijk weer met een temperatuur van 27 graden en een lekker briesje uit het westen. Al snel dient de eerste zeldzaamheid zich aan, een keizersmantel tussen de bramen. Dat was al een goed begin van een mooie vlinderdag. Boomblauwtje, bont zandoogje, klein geaderd witjes, groot koolwitjes en in de graslanden vele bruin zandoogjes.
Ook leuk zijn een rode wouw, 2 wespendieven en een koerende zomertortel op de achtergrond. Het is vervolgens Siska die een dambordje ziet vliegen. Fantastisch om deze zeldzaamheid eens met eigen ogen te zien. De vlinder is erg vliegerig en gaat helaas niet zitten. Desondanks kunnen we de vlinder, die af en toe tot op een meter langs vliegt, erg mooi bekijken. Verderop komen we nog een 2e exemplaar tegen. In het nabijgelegen bronbos komen we meerdere braamparelmoervlinders tegen, ook deze zijn erg vliegerig. Ook bijzonder, hoewel in Zuid-Limburg plaatselijk vrij algemeen, is een open plek in het bos dat vol staat met reuzenpaardenstaart.
Na een lange wandeling door de natuur rondom Eys, nemen we een pauze. Deze pauze is echter van korte duur, als we een groepje mensen zien rennen richting hun auto’s. Het blijkt dat de pruimenpage zojuist weer is gezien bij Vijlen. De hele dag was de soort nog niet waargenomen. We drinken daarom snel nog wat en gaan ook maar gauw die kant op. Voor hetzelfde geldt is het de enige kans van de dag om er één te zien. Eenmaal aangekomen bij Vijlen blijkt er veel meer belangstelling te zijn dan we dachten. Tientallen mensen verzamelen zich op de locatie, een smal landweggetje met daaromheen bomen en struiken.
Dan is het even wachten en een kwestie van geduld hebben. Het diertje zou een kwartier geleden voor het laatst zijn gezien. De plek waar de pruimenpage voor het laatst is gezien wordt nauwlettend in de gaten gehouden. Dan wordt er vanaf de andere kant van de bosschage waar we staan geroepen dat het vlindertje in beeld is. Sprintje trekken en eenmaal aan de andere kant is het een kwestie van aanschuiven. De pruimenpage zit dichtbij, zonnend op een blad. Af en toe loopt het diertje of vliegt een stukje. Maar vrijwel continu in beeld, een beeldschoon vlindertje. Met de telefoon door de verrekijker weet ik wat bewijsplaatjes te schieten. Wat een prachtig moment weer, tientallen mensen die zo’n klein beestje aanbidden. Heel rustig en volop genietend.
Na de pruimenpage langdurig te hebben bewonderd, lopen we wat verder het gebied in. We zien nog vele vlinders, vooral bruin zandoogjes, zwartsprietdikkopjes en ook redelijk wat geelsprietdikkopjes. Ook leuk is een oranje luzernevlinder die druk rondfladdert rondom distels. Op de terugweg richting de auto genieten we nog even van de pruimenpage die nog steeds mooi in beeld is. We sluiten deze prachtige dag af op een terras met uitzicht op het uitgestrekte Zuid-Limburgse heuvellandschap. 2 nieuwe dagvlindersoorten op 1 dag zien, het kan in Zuid-Limburg.
NATUURVERSLAVING 