11 oktober 2025
Grijs, nevelig, een ietwat zwoele wind. Op de zandplaten van de Waddenzee mooie groepen zeehonden, eiders en wulpen. Bonte strandlopers vliegen met duizenden op om vervolgens weer te dalen, ze gaan op en neer. Een smelleken vliegt langs de boot. Op de boot ploft een zanglijster neer, waarschijnlijk uitgeput na een lange trektocht. De eerste contouren van Vlieland worden beetje bij beetje zichtbaar. Een gevoel van spanning, hoop en ontspanning. Het DT2 weekend is gister begonnen, maar van spannende berichten was nog geen sprake. Ik heb nog geen voet op Vlieland gezet, als rond 09:30 de eerste leuke soort wordt gemeld vanaf Vlieland. Een roodmus op de oostpunt, altijd leuk. Meteen popt de vraag op: wordt dit het hoogtepunt van DT2, of is dit een voorbode voor wat nog allemaal komen gaat?
10:05, braamsluiper spec. bij de Kroon’s polders. Een gewone braamsluiper of één van oostelijke herkomst? misschien een Siberische braamsluiper? Uiteindelijk blijkt het een gewone, een vrij late zo in oktober. Niet veel later één of twee Siberische boompiepers overvliegend. Weer vijf minuten later een meer serieuzere claim: op de Vliehors een spannende pieper met een ‘tsip‘ roep. Klonk goed voor Petsjorapieper. Zou een goeie soort zijn, de tweede of derde voor Nederland. De vogel was echter ergens ingevallen en voorlopig uit beeld. Dan weer een melding, dwerggors overvliegend. Rond 11:00 een soort die niet per se zeldzaam is, maar toch wel onverwacht gezien de tijd van het jaar. Nachtzwaluw op de oostpunt.
Eenmaal op Vlieland haast ik me naar Zeelen, gereserveerde fiets ophalen en gauw richting het westen. Je kunt maar beter het zekere voor het onzekere nemen. Voor hetzelfde geldt zit er echt een Petsjorapieper op de Vliehors, wordt deze dadelijk teruggevonden en wie weet kan ik dan zomaar aanschuiven. Echter, de update omtrent de spannende pieper voorspeld weinig goeds. De vogel was mogelijk nog gehoord, maar snel kwijtgeraakt in het natte deel even ten westen waar de vogel werd ontdekt. 20 man zoekende. Als ik onderweg ben vliegen de kepen, sijzen, barmsijzen en koperwieken me tegemoet. De mogelijke Petsjorapieper leek in lucht te zijn opgelost, geen spoor meer, dat werd niks. Dus maar wat gas terugnemen, fiets parkeren bij de strandopslag nabij Vliehors. Waterrallen roepend, Cetti’s zangers vanuit alle windhoeken zingend. Eenmaal op de Vliehors genieten van de fraaie duinen, stuifzand, duinvegetatie. Enkele vogelaars lopen me tegemoet. Ook van hun weinig positiefs over de spannende pieper.
Ik besluit gewoon maar lekker te vogelen op de Vliehors, waar ik doorgaans nauwelijks kom als ik op Vlieland ben. Toch een bijzonder stukje Nederland, een mini-Sahara. Als er ooit weer een renvogel wordt ontdekt in Nederland, is dit een kansrijk gebied. Een spaarzaam begroeide zandvlakte, vergelijkbaar met het prachtige duingebied van het Noord-Hollands duinreservaat, waar in oktober 2021 de vijfde renvogel ooit in Nederland neerstreek. In gedachten zie ik de soort al zitten op het zand, met de vuurtoren van Texel op de achtergrond. Vandaag moeten we het doen met drieteenstrandlopers en bontbekplevieren, en dat is natuurlijk nooit een straf. In een duincomplex bestaande uit duindoorns afgewisseld met open zandplekken en ruige vegetatie, wemelt het van de trekvogels. Vinken, zanglijsters, merels, koperwieken, grote lijster en beflijster. Groepen graspiepers, veldleeuwerik, roodborsttapuit en als grote kers op de taart, een jagende velduil. Schaars op vlie. Ook leuk is een kleine barmsijs welke neerstrijkt in helmgras, foerageert en weer verder vliegt. Verder weer veel grote gele kwikstaarten, net als tijdens DT1.
Dan weer een interessante melding: de nachtzwaluw was teruggevonden met behulp van warmtebeeldcamera, en liet zich leuk bekijken. Een buitenkansje om deze soort eens mooi te zien en vast te leggen. Rustig loop ik terug naar de fiets. Bij de strandopgang even over zee kijken levert een alk, twee zwarte zee-eenden en twee dichtbij langsvliegende kleine jagers op. Onderweg richting het oosten zie ik bij de Nieuwe Eendenkooi de groep van acht kleine rietganzen, die hier al enige tijd in omgeving bivakkeren. Ik kan het niet laten even een rondje te lopen bij de waddenveldjes van Lange Paal, want de struiken zitten vol met lijsters. Hopende op een Siberische lijster of vale lijster, zoek ik rustig de lijsters af. De vogels zijn vliegerig en schuw, maar de meeste laten zich toch goed bekijken tussen het struikgewas, snoepend van de bessen. Tussen de vele merels en koperwieken ontwaart zich de tweede beflijster van het weekend. Ook het Westerse veld kan ik niet links laten liggen, er zit altijd iets leuks.
Vrouwtje roodborsttapuit foeragerend in zuringvegetatie, vrouwtje tapuit foeragerend tussen het zilte gras. Donker getekende oeverspiepers in contrast met de ook hier aanwezige kleurrijke putters en kepen. Grote gele kwikstaarten die vanaf zee komen gevlogen en neerstrijken op de waddendijk, vliegerig en druk foeragerend. Ook een zwarte rotgans op het wad is leuk meegenomen. Maar dan wordt het hoog tijd om de nachtzwaluw op te zoeken, die nog steeds regelmatig wordt ingevoerd op waarneming.nl. De tijd vliegt en lijkt op Vlieland altijd sneller te gaan dan op de vaste wal. Maar dat zal aan mij liggen. Even na 16:45 drop ik mijn fiets langs het fietspad ter hoogte van de Fortweg, op de oostpunt. Hier tref ik Bertus de Lange, die me aanwijst waar de nachtzwaluw precies zit. Ondanks zijn nauwkeurige aanwijzingen, moet ik toch eerst een paar keer goed kijken, alvorens ik de perfect gecamoufleerde vogel in beeld heb.
Op het moment dat je een kunstzinnige, en doorgaans zelden zichtbare soort als nachtzwaluw dan in beeld hebt, ga je je toch even afvragen of dit geen droom is. In redelijk open duindoornstruweel, maar toch goed verborgen, zit een nachtzwaluw te rusten op een dode tak. Als ik de vogel in mijn telescoop zet, slaat mijn hart toch een paar keer over, hartkloppingen. Enigszins adembenemend. 11 oktober, op klaarlichte dag, op het oostelijke stukje Vlieland, een nachtzwaluw. Een zeldzame soort op Vlieland, maar ook zeldzaam in oktober. Deze vogel had in theorie al in Afrika kunnen zitten.
Ik neem rustig de tijd te genieten van dit mooie moment, een moment dat je eindeloos zou willen rekken. Waarbij je de schoonheid van de vogel in je opneemt, de details van het verenkleed, dat kleine snaveltje, de lange tocht die het nog moet maken om in Afrika te komen. Zou de vogel überhaupt Afrika halen? Hier op Vlieland is in ieder geval genoeg te eten nu, vanwege het zachte weer. Genoeg insecten. Weer een onvergetelijke Vlieland herinnering rijker. Gezegend, al is het maar voor even. Vroeg of laat hunker je weer naar zo’n mooi moment.
Na deze waarneming fiets ik richting het bunkermuseum, nabij de zeereep ten noordwesten van Oost-Vlieland. De hier in duinstruweel ontdekte sperwergrasmus laat zich met moeite zien. Veel meer dan een glimp zit er niet in, zoals vaker het geval is bij deze soort. Vervolgens naar hotel Donia Huys. Even inchecken tussendoor was er niet van gekomen. Een prachtige vogeldag op vlie met nachtzwaluw als hoogtepunt. En zonder twijfel één van mijn mooiste waarnemingen tijdens een DT weekend. Na het inchecken even bijkomen en opfrissen. Vervolgens gezellig uit eten met Jeroen, Merel, Vincent, Lisette, Wannes en Marjet. We nemen de waarnemingen van de dag door en toasten op Vlieland en het natuurschoon. Na het eten nog even rugstreeppad zoeken bij het bunkermuseum, met behulp van zaklamp. Na een tijdje zoeken vinden we een exemplaar op een zandpad.
12 oktober 2025
De volgende dag verloopt relatief rustig. Gister hadden we de leuke soorten voor het uitzoeken, vandaag vooral zelf proberen iets zeldzaams te vinden en genieten van het meer alledaagse. Na een goede nachtrust, drie koppen koffie en een stevig ontbijt, vol goede moed er weer tegenaan. Ik besluit ‘bosjes te kloppen’ op Duinkersoord, nabij het strandhotel. Dit levert weinig op, de zoveelste Cetti’s zanger, een soort die steeds algemener wordt, zit luid te zingen vanuit rozenbottelstruiken en wilgen. Even over zee kijken levert jan-van-gent, zeekoet, dwergmeeuw, roodkeelduiker en zelfs een grote jager op. Verderop een leuke soort in de vorm van Siberische tjiftjaf, roepend en even leuk in beeld. Bij Klaas Douwes een overvliegende appelvink en verder genieten van paddenstoelen en laatbloeiende planten op Stortemelk. Qua vogels lijkt sprake van weinig nieuwe aankomst.
Op de oostpunt tref ik weer Merel en Lisette, die op zoek zijn naar schelpen en ander zeeleven. Ik zoek naar sneeuwgors, maar verder dan een groepje groenlingen, grote sterns en drieteenstrandlopers kom ik niet. Via het dorp fiets ik richting vuurtoren en Westerse veld. In het dorp eet ik met Merel, Lisette en Marjet een pannenkoek. Mijn broodvoorraad was al een tijdje op, dus dat kwam mooi uit. Verder was het qua vogels rustig en spannende meldingen in de DT appgroep bleven uit. Op het Westerveld veld sluit ik DT2 af met een fraaie en tamme tapuit. DT2 was leuk, maar ook gemengde gevoelens.
Je hoopt natuurlijk altijd op die megazeldzaamheid op zo’n weekend, of een mooie Siberische boompieper, bruine boszanger of Raddes boszanger. Of een fraaie dwerggors, bosgors of dat een spannende pieper als die op de Vliehors daadwerkelijk een Petsjorapieper is. Maar ach, een nachtzwaluw zo in oktober op Vlieland, beeldvullend in de telescoop. Dat is toch ook behoorlijk zeldzaam. Sperwergrasmus, zwarte rotgans, velduil, Siberische tjiftjaf, bosjes vol met lijsters. De fijne geur van naaldbos, herfst, het wad, prachtige duinlandschappen. Gezelligheid, sfeer. Nee, ik weiger te klagen. Vlieland, je was zoals altijd prachtig, je hebt weer veel moois gebracht. Genoeg herinneringen waar we mee vooruit kunnen. Waarschijnlijk tot ziens op DT3, van 31 oktober t/m 2 november.
NATUURVERSLAVING 